كارآموزي مربوط به پروژه 416 واحد مسكوني

كارآموزي مربوط به پروژه 416 واحد مسكوني فرمت ورد در 36 صفحه

بسمه تعالی
در حال حاضر پروژة كارآموزي موردنظر مربوط به پروژه 416 واحد مسكوني
سامان II مي‌باشد كه از لحاظ سازه‌اي اسكلت آن از نوع اسكلت بتني و سقف از جنس تيرچه بلوك مي‌باشد. سايت پروژه فوق شامل 26 بلوك بوده كه هر بلوك شامل 15 واحد ، 8 واحد يكخوابه و 7 واحد دو خوابه مي‌باشد كه در حال حاضر در مرحله نازك كاري مي‌باشد در اين خصوص كنترل موارد اجرايي – تهيه صورت وضعيتها – تأييد اردهاي كارهاي انجام شده و متره و برآورد و تهيه صورت جلسات مختلف در راستاي كارهاي انجام شده ، جزء عملياتي است كه هر روز به انجام مي‌رسد كنترل موارد اجرايي مانند رفع نقصها و خرابي‌هاي موارد اجرا شده اعم از رنگ‌كاري ، لكه‌گيري ، درزها و تركهاي رفع ايجاد شده در ديوارهاي داخلي و خارجي ، جوشكاري ، نازك‌كاري و بسياري موارد ديگر بايد به دقت صورت پذيرد . همچنين تهيه صورت وضعيتها و … عمليات متره و برآورد ساختمان مديريت نيز در اين مدت به انجام رسيد. ساختمان مديريت اين پروژه از نظر سازه‌اي اسلكت آن از نوع اسكلت فلز و سقف از جنس تيرچه بلوك مي‌باشد. مساحت آن حدود 700 متر مربع بوده و در حال حاضر در مرحلة اجرا مي‌باشد. با ارائه نقشه‌هاي ساختمان مديريت مجتمع فوق ضمن بررسي و مطالعه به روي نقشه‌هاي فوق عمليات متره و برآورد، كدبرداري و تعيين كدهاي ارتفاعي ، تعيين موقعيت مكاني ساختمان فوق از جمله كارهاي وليه است كه در خصوص اجراي عمليات ساختمان مديريت به كار گرفته شده است. در اين خصوص تعيين كدهاي ارتفاعي (ترازيابي) ، خاكبرداري و خاكريزي ، لاشه‌چيني، سنگ مالون جهت بالا آوردن سطح فنداسيون و اجراي تيپ‌بندي فونداسيون بر روي لاشه سنگ‌هائي كه قبلاً كار شده بود و همچنين اجراي بتن مگر آن از جمله كارهايي است كه در اجراي كار به انجام رسيده است.
لازم به ذكر است در مرحلة آكس‌بندي ساختمان مديريت ، در سه مرحله اصلاحيه از طرف مشاورين ابلاغ گرديد كه طبق اصلاحيه ، موقعيت و طرح اوليه داخلي بنا تغيير داده شد.
بعد از قالب‌بندي فنداسيون و اجراي آرماتورگذاري مطابق نقشه‌هاي اجرايي ارائه شده توسط مشاور و نصب بين پيلتها و سپس اجراي عمليات بتن‌ريزي و كنترل كليه مسائل ذكر شده از جمله كارهايي است كه طي روزهاي كارآمدهاي توسط اينجانب به انجام رسيده است.
لازم به ذكر است كه قبل از عمليات بتن‌ريزي كنترل سطح تراز كلية بين پيلتها و هم تراز كردن آنها از جمله عملياتي است كه بايد مدنظر قرار گيرد.
توضيح اينكه پيچ و بولتهايي كه در زير بين پليتها قرار دارد بايستي قبل از عمليات بتن‌ريزي توسط گريس اندود شي تا پس از عمليات بتن ريزي زنگ نزند. براحتي جهت رگلاژ باز شود. و ويبره كردن بتن جزء اعمالي است كه در مقاومت بتن نقش بسزايي دارد. پس از اينكه عمليات بتن‌ريزي انجام پذيرفت تمامي بين پليتها را باز كرده و اول سطح بين پليتها توسط گروت هم تراز مي‌گردد براي اين منظور بالاترين تراز بين پليت را انتخاب كرده و بقيه بين پليتها را هم تراز با آن بيس پليت هم تراز مي‌نماييم. اين ارتفاع توسط گروت هم تراز مي‌گردد. (گروت ملاتي متشكل از ماسه با وي و سيمان مي‌باشد) پس از حصول اطمينان از هم تراز بودن بيس پليتها ، مي‌توان عمليات جوشكاري ستونها را شروع نمود. با توجه به نقشه‌هاي اجرايي ارائه شده از سوي مشاور تعيين سايز ستونها ، نوع اتصالات (ورقها ، نبشي‌ها ، براكت‌ها و …) و تعيين ساير عضوهاي سازه‌اي ساختمان بسيار مهم و حائز اهميت است . زيرا بر اساس برآوردهاي انجام شده حجم آهن‌آلات ما تعيين مي‌گردد.
محوطه سازي :
محوطه‌سازي و اجراي فضاي سبز پروژه‌هاي فوق نيز در حال اجرا مي‌باشد.
مهمترين نكته در اجراي عمليات محوطه‌سازي ، تعيين وضعيت آبهاي سطحي مي‌باشد كه اين مهم با ترازيابي انجام مي‌شود بدين صورت كه از محلهايي كه در ارتفاعي بالاتر قرار دارند شيب را به سمت مكانهايي كه از تراز پايين‌تر قرار دارند هدايت مي‌كنيم . براي اين كار مي‌توان متناسب با نوع كار از جوي يا كانيو استفاده نماييم . كانيو اگر در كنار باشد يكطرفه و اگر در وسط باشد به صورت كامنچي دو طرفه اجرا مي‌شود.
منظور از محوطه سازي تسطيح و آماده‌سازي محوطه ساختمان‌هاي پروژه ، سيستم‌هاي ارتباطي شامل خيابان سازي ، پياده‌رو سازي ، شبكه‌هاي جمع‌آوري آب و فاضلاب ، آبرساني ، شبكه‌هاي توزيع نيروي برق و گاز و بالاخره ايجاد فضاي سبز مي‌باشد. پيمانكار موظف است با توجه به نقشه‌هاي اجرائي و برنامه زمان‌بندي اجراي عمليات ، نسبت به اجراي مرحله به مرحله كار اقدام نمايد. تقدم و تأخر اجراي قسمت‌هاي مختلف كار و هماهنگي آن با ساير پيمانكاران پروژه كه زير نظر دستگاه نظارت صورت مي‌گيرد بايد توسط پيمانكار رعايت شود تا از دوباره‌كاري‌ها و بوجود آمدن اشكالات بعدي جلوگيري شود. در صورت عدم رعايت نكات لازم در اجراي مرحله‌اي كار ، پيمانكار مسئول بروز اشكالات بعدي خواهد بود و براي رفع اين مشكلات بايد بخرج خود و زير نظر دستگاه نظارت عمل نمايد. (قبل از شروع عمليات اجرايي رعايت نكات زير توصيه مي‌شود )
نقاط ، نشانه و مبدأ و كارهاي نقشه‌برداري
نقاط اصلي ، نشانه و مبدأ طرح از طريق كارفرما و دستگاه نظارت تحويل پيمانكار خواهد گرديد. پيمانكار موظف است كه نسبت به حفظ و حراست اين نقاط نهايت دقت را بعمل آورد. تغييرات احتمالي نقاط اصلي با نظر دستگاه نظارت انجام مي‌شود. با توجه به ماهيت پروژه پيمانكار بايد به تعداد لازم و كافي نقاط مرجع فرعي تعبيه نمايد نقاط فرعي بايد روي پايه‌هاي بتني به ابعاد حداقل 10 ، 10 سانتيمتر و مستقر در عمق حداقل 70 سانتيمتر علامتگذاري شوند. پايه‌هاي بتني بايد رنگ‌آميزي و شماره‌گذاري شده و حداقل 35 سانتيمتر بالاتر از سطح زمين قرار گيرند.
تخريب
ساختمان‌هاي موجود و قديمي و ساير مستحدثاتي كه در محل پروژه موجود بوده و تخريب آنها براي اجراي طرح ضروري است بايد قبل از تخريب اندازه‌گيري و صورت مجلس گردند ، عمليات تخريب بايد با نظر و تأييد دستگاه نظارت صورت گيرد. در مورد آثار باستاني قبل از انجام هر گونه عمليات تخريب بايد موافقت كتبي اداره حفاظت آثار باستاني توسط كارفرما كسب شود و عمليات تخريب بشرح فوق صورت مجلس و اجراء گردد. بهنگام تخريب ساختمان‌ها بايد اصول بهداشتي و ايمني كامل رعايت گردد.
دفع گياهان و كندن اشجار
تمامي سطوحي كه عمليات خاكي بر روي آنها صورت مي‌گيرد يا مناطقي كه بعنوان منابع قرضه مورد استفاده واقع مي‌شود بايد از وجود خاك‌هاي نباتي ، نباتات و درختان كاملاً پاك شود . قطع و ريشه‌كني درختان بايد بصورتي انجام شود كه به تأسيسات و ساختمان‌هاي مجاور حريم پروژه صدمه‌اي وارد نيايد.
چاهها و قنوات
چنانچه در محوطه و محل تأسيسات ، چاه‌هاي قديمي فاضلاب يا قنات‌هاي متروكه وجود داشته باشد كه پر كردن آنها ضروري باشد بايد اين كار با مصالح مناسب نظير خاك ، شفته و سنگ لاشه انجام شود. در صورتي كه پر كردن چاه مقرون بصرفه نباشد مي توان نسبت به طوقه‌چيني و مسدود نمودن آن اقدام نمود (در مورد قنات هاي متروكه اگر عمق قنات حداكثر تا 10 متر باشد بايد بطريق بالا آنرا پر و اصلح نمود ولي اگر عمق آن بيشتر از 10 متر باشد بايد طبق دستور دستگاه نظارت عمل شود ، در اين حالت توصيه مي‌شود قنات با خاك و مخلوط رودخانه‌اي پر شود) در صورت لزوم مي‌توان از شفته آهكي نيز استفاده نمود.
حفظ محوطه از نفوذ و ورود‌ آب
محوطه كارگاه بايد از نفوذ و ورود آب‌هاي سطحي محفوظ نگهداشته شود . اجراي كارهاي ساختماني نظير بندهاي خاكي ،‌ آبروها ، سنگ‌چين‌ها ، لوله‌گذاري‌ها و سازه‌هاي فني براي جلوگيري از ورود آب‌هاي سطحي يا زيرزميني و بالاخره ايجاد تأسيسات موقتي براي كنترل آب‌هاي زائد و آماده ساختن تأسيسات دائمي براي بهره‌برداري بايد طبق نقشه‌ها و دستورات دستگاه نظارت انجام شود.
تأمين آب كشاورزي و آبرساني شهري
طراحي و اجراي سيستم حفاظت كارگاه بايد چنان باشد كه در طول مدت اجراي كارهاي ساختماني هيچگونه وقفه‌اي در امر تأمين آب كشاورزي مزارع اطراف يا مصارف شهري پيش نيايد ، در صورت لزوم تغيير مسيرها و تأمين بدون وقفه آنها بايد زير نظر دستگاه نظارت صورت ‌پذيرد.
تسطيح محوطه
منظور از تسطيح محوطه رفع پستي ها ، بلندي‌ها و ناهمواريهاي موجود محوطه تا رسيدن به تراز موردنظر براي تنوع كارهاي ساختماني است پر كردن نقاط كود مسيل‌ها، ستومنو ، نظاير آنها بايد با خاك‌هاي حاصل از خاكبرداري نقاط بلند و تپه و ماهور صورت گيرد.حمل خاك از خارج كارگاه براي تسطيح محوطه مجاز نمي‌باشد مگر با تأييد دستگاه نظارت و عدم تكافو و نامناسب بودن خاك حاصل از خاكبرداري‌ها ، عمليات تسطيح بايد بر اساس نقشه‌هاي اجرايي و دستورات دستگاه نظارت صورت گيرد. پي‌ كني و گودبرداري محل سازه‌ها و ابنيه فني پس از تسطيح محوطه صورت خواهد گرفت.
زهكشي محوطه
به منظور انحراف و خارج نمودن آب‌هاي ناشي از بارندگي ، تثبيت و كنترل سطح آب زيرزميني تا عمق و تراز معين ، مهار سيلاب در حين اجراي عمليات ساختماني و پس از پايان كار بايد زهكشي محوطه بر اساس نقشه‌هاي اجرائي و دستورات دستگاه نظارت توسط پيمانكار انجام شود. در هر مورد مهندس مشاوره نحوه زهكشي در حين اجراي عمليات و نيز در طول عمر پروژه را مشخص نموده و پيمانكار بايد بر اساس نقشه‌ها و دستورات دستگاه نظارت عمل نمايد. پيمانكار مي‌تواند روش‌هاي موردنظر خود را كه باعث تسريع و سهولت در كار مي‌باشد بصورت گزينه‌اي بدستگاه نظارت ارائه نمايد تا پس از تصويب دستگاه نظارت مودرد عمل قرار گيرد.
زهكشي تحت الارضي
به منظور كنترل و تثبيت سطح آب زيرزميني در تراز و رقوم موردنظر زهكشي تحت الارضي صورت مي‌گيرد اين تراز با توجه به رقوم پي سازه‌ها ، تراز پي زيرزمين‌ها و نقاط زيرين ساختمان تعيين مي‌شود تا از نفوذ آب و ايجاد مشكلات ناشي از رطوبت براي ساختمان‌ها و سازه‌ها جلوگيري شود. اين زهكشي موجب كنترل و تثبيت دائمي سطح آب زيرزميني مي‌شود. جزئيات اجرائي و مصالح بكار گرفته شده بايد بر اساس نقشه‌هاي اجرايي و دستورات دستگاه نظارت باشد. زهكشي تحت الارضي و كنترل سطح آب زيرزميني ممكن است بصورت زير انجام شود :
روش ثقلي
در اين روش بسته به نوع زمين و توپوگرافي آن از شبكه‌بندي‌هاي مختلف استفاده مي‌شود. بدين منظور لوله‌هاي فرعي در فواصل معين از يكديگر قرار داده مي‌شوند ، اين لوله‌هاي فرعي بنوبه خود به يك سيستم جمع كننده متصل مي‌شوند. نحوه آرايش لوله‌هاي فرعي و لوله اصلي ممكن است بصورت شبكه‌اي (لوله‌هاي فرعي از يك طرف و عمود به لوله اصلي) يا شبكه استخوان ماهي (لوله اصلي در وسط محوطه ، و لوله‌هاي فرعي با زاويه در پلان اجرا شوند در مورد سازه كوچك مي‌توان با نصب لوله‌هاي زهكشي در طرفين سازه ، عمل زهكشي را انجام داد.
لوله‌هاي زهكشي از نوع لوله‌هاي آزبست سيماني سوراخ شده ، پي – وي – سي ، پلي اتيلن و سفالي مي‌باشد . عرض تراشه بين 35 تا 45 سانتيمتر اختيار مي‌شود و اطراف لوله‌ها بايد با مصالح داراي خاصيت زهكشي (فيلتر) پر و حفاظت شود (لوله اصلي زهكشي بايد به سيستم جمع‌آوري آب‌هاي سطحي ، فاضلاب محوطه يا در صورت امكان به رودخانه يا مسيل‌هاي خروجي منطقه متصل شود) مصالح فيلتر بسته به نوع خاك متفاوت بوده و در هر مورد بايد مشخصات و دانه‌بندي آنها در مشخصات فني خصوصي ذكر شود. در صورت نبود اين مشخصات رعايت نكات زير در مورد دانه‌بندي مصالح فيلتر اجباري است.
در روابط فوق Da نشان دهنده قطر ذراتي است كه از درصد ذرات ريزتر از آن باشد. علاوه بر شرايط فوق بايد شرايط زير نيز در مورد مصالح فيلتر صادق باشد :
الف – 100% مصالح فيلتر بايد از الك 5/37 ميليمتر ( اينچ ) بگذرد.
ب – 90% مصالح فيلتر از الك 19 ميليمتر ( اينچ ) بگذرد.
پ – حداكثر 10% از مصالح فيلتر از الك نمره 60 بگذرد.
ت – در نقاطي كه زهكشي شياردار (روزنه‌دار) بكار مي‌رود بايد Dn5 مصالح فيلتر بزرگتر از نصف قطر روزنه باشد.
ج – ضخامت قشر فيلتر بايد در نقشه‌ةاي اجرائي ذكر شود.
روش پمپاژ
به منظور كنترل و پائين انداختن سطح آب زيرزميني مي‌توان از روش پمپاژ از طريق چاه‌هاي با عمق زياد يا از طريق چاه‌هاي با عمق كمتر استفاده نمود. روش كار بدين ترتيب خواهد بود كه بسته به سطح آب زيرزميني ميزان پائين انداختن آب و نوع خاك ، چاه‌هاي با فواصل معين در سطح منطقه حفر و سيستم چاه‌ها بوسيله شبكه اي از لوله هاي جمع كننده بيكديگر متصل و آب تحت الارضي به نقاط مشخص پمپ مي‌شود جزئيات و روش اجراي كار بايد در نقشه‌هاي اجرائي و مشخصات فني خصوصي ذكر شود.
روش برده عايق
در اين روش ديوار با پرده عايق با عرض 50 يا 60 سانتيمتر و عمق مشخص تا رسيدن به لايه‌اي غير قابل نفوذ ادامه مي‌يابد. محل حفاري يا مخلوطي از سيمان و بنتونيت پر و تكميل مي‌شود ضريب آبگذري اين ديوار بسيار كم بوده و عملاً پرده‌اي غير قابل نفوذ در برابر نفوذ آب‌هاي زيرزميني ايجاد مي‌نمايد. در اين روش مي‌توان از سيرهاي فولادي نيز استفاده نمود. روش اجراي كار و جزئيات آن بايد قبل از شروع عمليات بتأييد دستگاه نظارت برسد.
جدول گذاري و آبروسازي
كليات
جدول گذاري و آبروسازي به منظور تقسيم محوطه به خيابان‌هاي اصلي و فرعي ، پياده‌روها ، فضاهاي سبز و بالاخره جمع‌آوري آب‌هاي سطحي صورت مي‌گيرد. در هر مورد جزئيات اجرائي و نحوه اجرائي عمليات بايد در نقشه‌هاي اجرائي و مشخصات فني خصوصي ذكر گردد. پيمانكار موظف است پس از تسطيح و رسيدن به رقوم‌هاي مورد نظر نسبت به جدول گذاري و آبروسازي اقدام نمايد.
مصالح
براي جدول‌گذاري عموماً از قطعات بتن پيش‌ساخته و در پاره‌اي موارد با توجه به شرايط كار از بتن درجا استفاده مي‌شود. با توجه به ارتفاع كم جداول بتني ، عموماً اين جداول بدون آرماتور بوده و چنانچه ارتفاع كارگذاري جدول زياد و رانش خاك قابل توجه باشد بايد از جداول بتن مسلح استفاده نمود. براي جمع‌آوري آبهاي سطحي راه‌هاي ارتباطي و خيابان‌ها مي‌توان از كانيو و با مقاطع (v) شكل يا نيم دايره از بتن پيش ساخته يا درجا استفاده نمود. چنانچه از جدول‌گذاري بصورت سرپوشيده به منظور جمع‌آوري آب‌هاي سطحي استفاده شود بايد در فواصل معين و بر اساس نقشه‌هاي اجرائي دريچه‌هاي تخليه و جمع‌آوري آبهاي حاصل از شستشوي خيابان‌ و آبهاي باران بصورت دريچه‌هاي افقي ، عمودي يا تركيبي از اين دو پيش‌بيني نمود .
روش اجراء
پس از انجام عمليات تسطيح محوطه ابتدا بايد محور خيابان‌ها و پياده‌روها را ميخ‌كوبي نموده و پس از ارزيابي و برداشت نيمرخ طولي با توجه به خط پروژه و رقوم ميخ‌هاي برداشت شده رقوم كف تمام شده جدول گذاري را مشخص و بر اساس رقوم‌هاي خواسته شده اقدام به خاكبرداري محل جداول نمايد. مسير دقيق جدول‌گذاري در خطوط مستقيم و قوس‌ها بايد با رنگ كاملاً مشخص گردد. جدول‌گذاري بايد روي پي مستحكم و يكنواخت صورت گيرد. در نقاطي كه بعلت تراز زمين و نامناسب بودن خاك زير پي خاكبرداي اجتناب‌ناپذير باشد پس از خاكبرداري بايد تا تراز موردنظر با مصالح مناسب نظير سنگ و ملات يا شفته زيرسازي انجام شود. در صورتيكه بدلايلي و بر اساس نقشه‌هاي اجرائي ارتفاع جدول‌گذاري يكنواخت نباشد و نتوان از جداول پيش‌ساخته استفاده نمود بايد جدول‌سازي با بتن در جا انجام شود جدول‌هاي پيش ساخته بايد پس از تراز و نصب بندكشي و كامل شود. چنانچه طول جدول‌گذاري زياد باشد بايد طبق نقشه‌هاي اجرايي درزهاي انبساط به عرض حداقل 10 الي 15 ميليمتر پيش‌بيني شود. فاصله درزهاي انبساط نبايد از 6 متر بيشتر باشد . درزهاي انبساط بايد با مواد مناسب نظير آسفالت پر شود.
چنانچه در كانالهاي جمع كننده آبهاي سطحي و باران از جداول پيش ساخته استفاده شود بايد ابتدا جداول طرفين در تراز مورد نظر نصب و سپس كف كانال با بتن به عيار 250 كيلو سيمان در متر مكعب كفسازي شود. ضخامت اين بتن در وسط حداقل 10 سانتيمتر است كه در طرفين با انحناء به جداول كناري بسته مي‌شود و سپس با ملات سيمان بعيار 3 به 1 اندود ليسه‌اي مي‌گردد چنانچه قرار باشد وسائل نقليه از روي آبروها عبور نمايند بايد روي جداول از دال‌هاي بتني به ضخامت حداقل 15 سانتيمتر يا از شبكه‌هاي آرماتور استفاده نمود. اين دال‌ها يا شبكه‌هاي فلزي بايد در محل خود چنان نصب و محكم شوند كه در اثر ضربه و حركت وسائط نقليه دچار لقي و شكستگي نگردند.
پياده‌رو سازي
كليات
به تمامي راه‌هاي ارتباطي كنار محوطه ساختمان‌ها و راه‌هاي ارتباطي دسترسي كه عبور ماشين‌آلات بر روي آن مجاز نباشد پياده‌رو گويند.
عمليات پياده‌روسازي شامل دو قسمت زيرسازي و روسازي مي‌باشد. جزئيات اجرايي هر قسمت از كار بايد مطابق نقشه‌هاي اجرايي مشخصات فني خصوصي و مندرجات آن مي‌باشد.
آماده‌سازي بستر و زيرسازي آن
براي زيرسازي ابتدا بايد عمليات خاكبرداري و خاكريزي بر اساس نقشه‌هاي اجرائي و رقوم‌هاي خواسته شده انجام شود ، و در صورتيكه براي رسيدن به تراز مورد نظر تنها به عمليات خاكبرداري نياز باشد بايد خاكبرداري محل تا رسيدن به زمين با مقاومت كافي ادامه يابد و خاكبرداري هاي اضافه بر نقشه‌ها صورت مجلس گردد. اضافه خاكبرداري تا رسيدن به تراز زيرپي با مصالح مناسب نظير شفته آهكي ، سنگ چين و ساير مصالح مورد تأييد ساخته و آماده مي‌شود در صورتيكه براي رسيدن به تراز موردنظر نياز به خاكريزي باشد ابتدا بايد خاكهاي نباتي تا عمق‌هاي لازم برداشته و سپس عملات خاكريزي صورت گيرد ضخامت قشرهاي خاكريز نبايد از 10 سانتيمتر تجاوز نمايد. كوبيدن خاك بايد با ويبراتورهاي دستي تا تراكم 90% اشتو اصلاح شده T-180 روش D كوبيده شود. شيب عرضي سطح تمام شده بستر پياده‌رو بايد بنحوي باشد كه آبهاي سطحي پياده‌روها براحتي در داخل جوي‌ها ، مجاري و لوله‌هاي جمع كننده تخليه شود. شيب عرضي مطابق نقشه‌هاي اجرائي خواهد بود در صورت نبود اين اطلاعات حداقل شيب عرضي 2% اختيار مي‌شود.
زيرسازي با شفته آهكي
از شفته آهكي بعنوان زيرسازي پياده‌روها با قشر زير اساس استفاده مي‌شود شفته آهكي از خاك محل و از مصالح موجود حاصل از خاكبرداري ساخته مي‌شود با توجه به نوع خاك محل ، دانه‌بندي و ميزان رس موجود در آن ، آهك بمقدار و كيفيت مناسب به مخلوط اضافه مي‌شود ، در نتيجه اين اختلاط يون‌هاي كلسيم موجود در آهك توسط ذرات رس جذب شده و اين ذرات به ذرات بزرگتر بدل مي شوند و در نتيجه ميزان حد خميري خاك رس افزايش مي‌يابد و در مرحله بعدي سخت شدن با تشكيل آلومينيومات و سيليكات كلسيم شفته آهكي حاصل مي‌شود. (هر چه درجه حرارت محيط بيشتر باشد سخت شدن شفته آهكي سريع‌تر صورت مي گيرد از اينرو توصيه مي‌شود شفته آهكي در مناطق گرم بكار گرفته شود).
خاك
خاك مورد مصرف در شفته آهكي مي‌تواند از خاك محل يا قرضه مناسب ، بسته به مورد و مشخصات ، با نظر و تأييد دستگاه نظارت تهيه شود. مصالح خاكي مورد مصرف بايد عاري از هر گونه مواد آلي ، لجن و ساير آلودگي‌ها بوده و اندازه بزرگترين دانه آن نبايد از 63 ميليمتر بيشتر باشد. نمونه‌برداري و طبقه‌بندي خاك مورد مصرف بايد به ترتيب طبق روشهاي T-87 و T-86 صورت گيرد مناسبترين خاك براي ساخت شفته آهكي خاك مخلوط رس و شن است.
آهك
آهك مورد مصرف مي‌تواند بصورت پودر يا آب آهك باشد . توصيه مي‌شود شفته آهكي با دوغاب آهك تهيه نشود. (زيرا رد اين حالت دوغاب آهك راحتتر دانه‌هاي خاك را اندود نموده و تركيب آهك و خاك و نهايتاً عمل گيرش شفته سريعتر صورت مي‌گيرد و شفته آهكي داراي تاب و مقاومت بيشتر خواهد بود) از آهك مصرفي بايد بروش T219 نمونه‌برداري شود مشخصات انواع آهك مورد مصرف بايد با استاندارد M216 اشتو مطابقت نمايد.
طرح اختلاط
ميزان آهك و رطوبت آن بايد بر اساس طرح اختلاط در آزمايشگاه تعيين شود بسته به نوع آهك و ميزان حل شدن آهك آزاد cao و مقدار رس موجود در خاك ميزان آهك متفاوت است . عيار توسط آهك 200 كيلوگرم در متر مكعب توصيه مي‌شود ميزان آهك بر اساس روش اشتو T-22 مشخص مي‌شود . مقاومت فشاري شفته نبايد از 5/3 كيلوگرم بر سانتيمتر مربع كمتر باشد.
روش اجراء
براي اجراي كار بايد آهك شكفته با خاك مناسب مورد تأييد كاملاً مخلوط شود. اختلاط بايد فوراً پس از ريختن آهك صورت گيرد. عمل اختلاط بايد به طور كامل و با وسايل مناسب و مورد تذييد انجام شود. ضخامت شفته آهكي بايد بر اساس نقشه‌ها و مشخصات باشد ولي اين ضخامت نبايد از 20 سانتيمتر كمتر اختيار شود. در صورتيكه قشر زيرسازي با شفته از 30 سانتيمتر بيشتر باشد بايد شفته‌ريزي در قشرهاي حداكثر 30 سانتيمتري انجام شود. اجراي لايه بعدي بايد حداقل دو روز بعد از ريختن لايه زيرين باشد . وجود آهك نشكفته در مخلوط بهيچ وجه مجاز نبوده و بايد هنگام تهيه شفته در اين مورد نهايت دقت بعمل آيد.
زيرسازي با مخلوط رودخانه‌اي
به منظور زيرسازي پياده‌روها مي‌توان از مخلوط رودخانه‌اي استفاده نمود. مشخصات مخلوط از نظر بزرگترين قطر مصالح و ميزان خاك ريزدانه (گذرنده از الك نمره200) بايد بر اساس مندرجات مشخصات فني خصوصي صورت گيرد (مخلوط بايد با ضخامت‌هاي تعيين شده در مشخصات ، روي بستر پياده رو بخش و تنظيم شده و تا تراكم موردنظر با وسائل مناسب و مورد تأييد كوبيده شود).
زيرسازي با بلوكاژ
در موارد كم اهميت و در صورت تأييد دستگاه نظارت براي زيرسازي پياده روها مي‌توان از بلوكاژ استفاده نمود. در اين حالت سطح پياده رو با چيدن قلوه‌هاي درشت به ضخامت 20 تا 30 سانتيمتر پوشانيده مي‌شود و براي پر كردن خلل و فرج آنها و قفل و بست بهتر شن و ماسه ريزدانه روي قلوه سنگها بخش و تا تراكم مورد نظر كوبيده مي‌شود تا اينك فضاي خالي كاملاً پر شده و يك سانتيمتر شن و ماسه روي تمامي سطوح را بپوشاند.
روسازي پياده‌رو
كليات
(روسازي براي محافظت و پوشش پياده‌روها در مقابل عوامل جوي و فرسايش صورت مي‌گيرد) پس از انجام عمليات زيرسازي بر اساس مندرجات اين بخش عمليات روسازي بايد بر اساس نقشه‌هاي اجرائي و مشخصات فني خصوصي صورت پذيرد ، روش‌هاي روسازي پياده رو به شرح زير خواهد بود :
آسفالت
كيفيت ، مشخصات ، روش ساخت ، حمل و ريختن آسفالت براي كف پياده‌روها بايد بر اساس مندرجات فوق صورت گيرد.
فرش‌هاي موزائيكي يا سيماني (آجرهاي موزائيكي و سيماني)
الف – كليات
فرشهاي مكانيكي يا سيماني با آجرهاي موزائيكي يا سيماني انجام مي‌شود. اين مصالح بصورت توليدات پيش ساخته و يا روشهاي متداول فشار (پرسي) تهيه مي‌شوند. شكل اين قطعات لوزي ، ذوزنقه‌اي ، چهار گوش ، شش گوش ، هشت گوش و نظاير آن است . مشخصات آجرهاي سيماني و موزائيكي بكار گرفته شده در فرص كف بايد با مندرجات مطابقت نمايد.
ب – نحوه نصب آجرهاي موزائيكي و سيماني
پس از انجام زيرسازي و تراز نمودن آن ، فرش پياده‌رو با توجه به نقشه‌هاي اجرائي و دستورالعمل‌هاي دستگاه نظارت بشكل و فرم خواسته شده انجام مي‌شود. فرش كف بايد حداقل داراي شيبي معادل 2% به سمت باغچه‌ها ، خروجي‌ها و سيستمهاي جمع‌آوري آب باران و فاضلاب باشد. نصب آجرهاي موزائيكي با ملات ماسه سيمان با ملات باتارد انجام مي‌شود درجه حرارت محل نصب نبايد از 5 درجه سلسيوس كمتر باشد . در صورت انجام كار در دمايي كمتر از 5 درجه سلسيوس شرايط اجراء و نگهداري كف‌ها زير نظر دستگاه نظارت تعيين مي‌شود.
بتن درجا
ممكن است بر اساس نقشه‌هاي اجرائي و دستورات دستگاه نظارت براي روسازي پياده رو از بتن درجا استفاده شود مشخصات مصالح ، نحوه ساخت ، حمل ، اجرا و نگهداري بتن بايد بر اساس مندرجات فصل پنجم نشريه 55 باشد. درزهاي انبساط ، درزهاي ساختماني و ضخامت دال بايد بر اساس نقشه‌هاي اجرائي و دستورات دستگاه نظارت اجرا شود. در قسمت‌هاي مستقيم بايد حداقل در هر 15 متر طول يك درز انبساط اجرا شود. در صورتيكه عرض جاده از 5 متر تجاوز نمايد تعبيه يك درز انبساط طولي نيز الزامي است . درزها بايد با مواد مناسب و مورد تأييد پر و ساخته شوند.
قالب بندي :
براي احداث يك سازة بتن آرمه ، بايد بتن خميري در قالبهايي ريخته شود تا پس از پر كردن تمام حجم قالبها و سفت شدن ، به شكل لازم درآيد. از مهمترين گامها در احداث سازه‌هاي بتني ، انجام قالب‌بندي است . به همين دليل بايد مجري و پيمانكار سازه‌هاي بتني كاملاً در جريان امور مربوط به قالب‌بندي ، از وسايل گرفته تا مشخصات و رواداريهاي ابعاد و روشهاي اجرايي قرار داشته باشند.
پس از استقرار قالبها در محل مربوطه بايد از آنها كاملاً بازديد نموده و درزهايي كه احتمالاً باعث بيرون زدن شيره بتن خواهد شد ، گرفته شوند.
پايداري از مهمترين خصوصياتي است كه بايد در قالب‌بندي رعايت شود. كافي نبودن مهاربندي پايه‌هاي اطمينان و يا مهاربندي افقي سكوها ، عدم تنظيم تعادل افقي بتن‌ريزي كه منجر به پر شدن يك قسمت از قالب ، و خالي ماندن قسمت ديگر مي‌شود، كف نامناسب در زير قالب شالوده و يا زير پايه‌هاي اطمينان ، عدم حضور كارگران ماهر ،‌ خوب نبستن قطعات قالب به يكديگر ، در نظر نگرفتن بارهاي زنده و مرده وارد به قالبها و لغزش لاية خاك مجاور قالب و غيره مي‌توانند باعث خرابي قالبها گردند.
تداركات مربوط به قالبها
قبل از بتن‌ريزي
بايد نسبت به قالبهاي در تماس با بتن نما ، توجه كافي مبذول داشت . درز بين تخته‌ها و درز بازشوهايي كه در قالب ايجاد شده‌اند ، بايد كاملاً آب‌بندي شوند تا شيرة بتن از درزها بيرون نزند بايد از حركت قالب از جاي خود و نيز حركت اجراي قالب نسبت به يكديگر جلوگيري بعمل آيد. بايد براي برداشتن قطعاتي كه براي حفظ فاصله تخته‌هاي دو وجه مقابل هم قالب كار مي‌روند (تخته اندازه‌ها) تدابير لازم اتخاذ گردد تا اين قطعات درون بتن نمانند. كلافها بايد به نحوي قرار داده شوند كه پس از برداشتن قالب و بريدن آنها حتي المقدور كمترين اثر روي بتن باقي بماند. تراز و شاغولي بودن قالب‌ها بايد در حين بتن‌ريزي بهم نخورد. به اين منظور گاه با ريسمان‌بندي بين نقاط مرجعي كه به غالب متصل نيستند ، از حفظ وضعيت قالب اطمينان بعمل مي‌آيد. تمام قطعاتي كه به قالب بسته مي‌شوند بايد كاملاً محكم شوند تا لرزاندن بتن باعث شل شدن آنهها نشود. براي تسهيل كار متراكم ساختن بتن در ديوارهاي بلند و امثال آنها ، بايد در نقاط لازم در روي قالب بازشويي‌هاي تعبيه نمود. اين بازشوها بايد داراي دري باشند كه براحتي باز و بسته شده و كاملاً آب بند باشند. پايه‌هاي اطمينان بايد به نحوي قرار گيرند كه پايداري مجموعة قالبها كاملاً تأمين گردد. از اتكاي پايه‌ها بر زمينهاي منجمد و سست بايد جداً احتراز گردد.
مقررات مربوط به ايمني قالبها از لحاظ كارگراني كه در محل هستند ، بايد كاملاً رعايت شوند. جدار قالب بايد به موادي آغشته شود كه بتن پس از گرفتن به آن نچسبد و هم قالب‌برداري براحتي انجام شود و هم سطح بتن پس از قالب‌برداري خراب نشود. نوع اين مواد برحسب هواي محيط و سطح موردنياز براي بتن ، پس از قالب برداري متفاوت است . جلوگيري از چسبيدن قالب بتن به راههاي زير صورت مي‌پذيرد :
1- استعمال مايعي كه جدار قالب را روغني كند.
2- استعمال رزين يا روغن جلايي كه پس از خشك شدن ، جدار قالب را لغزنده و بسيار صاف نمايد.
3- استعمال مواد تأخير كننده بر روي جدار براي جلوگيري از هيدراتاسيون لايه نازكي از بتن مجاور قالب .
4- استفاده از پوششهايي سخت و كاملاً صاف از قبيل قالبهاي فايبرگلاس و يا پلاستيكي .
روشهاي فوق همچنين از جذب آب بتن توسط قالب چوبي نيز جلوگيري مي‌نمايند ، براي اينكه قالبها بهتر دوام كنند ، بايد به مجرد قالب برداري ، كار تميز كردن قالب و آغشته‌سازي آن انجام پذيرد. هواي گرم و خشك و يا سرد و مرطوب مي‌تواند باعث خرابي قالب شود. در صورتي كه آغشته كردن سطح قالب به مواد لازم ، در محل نصب و بسته شدن قالب صورت پذيرد ، بايد مطمئن شد كه اين مواد روي ميلگردها و ساير نقاطي كه پيوستگي بتن با آنها ضروري است نمانده باشند. مواد فوق بايد به نحوي باشند كه بر بتن و يا بر نمايي كه براي بتن لازم است ، آثار نامناسبي نداشته باشند.
گرد و خاك ، خاك اره ، ميخهاي افتاده و ساير فضولاتي كه ممكن است در قالب ريخته باشند ، بايد قبل از شروع بتن‌ريزي برداشته شوند قالبها بايد به نحوي مستقر شوند كه محل كافي براي جا دادن ميلگردها و بتن ، كار كردن در قالب در صورت لزوم ، لرزاندن بتن و نيز نظارت بر كلية اقدامات فوق موجود باشد. نظارت بر وضع قالب در هنگام بتن‌ريزي بايد دقيقاً بعمل آمده و به مجرد مشاهدة اشكال در قالب دستور قطع بتن‌ريزي صادر گردد.
قالب‌برداري و برداشتن پايه‌ها بايد با توجه به رفتار آتي سازه ، و چنان انجام پذيرد كه قطعه در هماهنگي با وظيفة آتي خود ، و به تدريج تحت بساز قرار گيرد . بعنوان مثال برداشتن پايه‌هاي شيرها بايد از وسط شروع شده و به سمت تكيه‌گاه‌ها ادامه يابد. يا پايه‌هاي زير طره‌هاي بزرگ بايد بتدريج از لبة آزاد برداشته شده و بطرف تكيه‌گاه پيش بيايد و اگر علائمي از تغيير شكل يا ترك‌خوردگي در آنها مشاهده شد ، برداشتن پايه‌ها ، متوقف شود.
در تابستان بايد قالب‌برداري سريعاً انجام شده و مراقبت از بتن شروع شود. گاه حتي قبل از برداشتن كامل قالب ، صفحات قالب شل شده و آب بين بتن و قالب ريخته مي‌شود. در زمستان كه قالبها عايق‌بندي شده‌اند ، بايد قالب تا مدت لاز روي بتن باقي بماند. در مواقعي كه پرداخت سطح بتن از اهميت زيادي برخوردار است ، مي‌توان در حالي كه بتن هنوز سبز است ، قالب را برداشت.
پس از برداشتن قالبها بايد آنها را براي استفادة مجدد آماده ساخت. تمام ميخها و وسايل اتصال بايد از قالب جدا شوند و گوشه‌هاي شكسته تخته‌ها كنده شده و صاف شوند. قسمتهاي كج شده قالبهاي فلزي بايد دوباره صاف شوند. سطوحي كه روي آنها ملاط و يا ساير چيزهاي چسبنده باقي مانده بايد تميز شوند. براي اين كار در مورد قالب‌ چوبي بهتر است از يك قطعه چوب استفاده شود. براي قالبهاي فلزي از برسهايي كه زياد خشن نبوده و سطح فلز را خط نياندازند استفاده مي‌شود.
رواداري‌ها در قالب‌بندي
در صورتي كه مشخصات فني خصوصي ، رواداريهايي را مشخص نكرده باشند ، قالب‌بندي بايد به نحوي انجام پذيرد كه تفاوتهاي اندازه‌هاي نقشه و سازه ساخته شده در محدودة رواداري‌هاي توصيه شده توسط آئين‌نامة بتن آرمه ايران باشند.
انواع مصالح قالب
قالب اجراي بتني را مي‌توان از مصالح مختلفي تهيه نمود. ويژگيهاي اين قالبها بشرح زير هستند :
قالب آجري
اين نوع قالب براي شالوده‌ها و ديوارهاي حائل مجاور خاك مورد استفاده قرار مي‌گيرد. براي اجراء بسته به ارتفاع بتن در قالب و نيز نيروهاي وارده ، يك ديوار 11 يا 22 سانتيمتري احداث مي‌شود. براي جلوگيري از كرمو شدن بتن و مكيده شدن آب آن توسط آجر قبل از بتن‌ريزي ، آجرها آب‌پاشي مي‌شوند. جلوگيري كردن از تجمع آب در كف قالب ضروري است. براي جلوگيري از خرابي بتن ، همچنين مي توان قالب آجري را قيروگوني كرد.
بهاي تمام شده اين قالبها كم و تغيير شكل آنها ناچيز است . ضخامت ديوار به ضخامت شالوده يا ديوار حائل افزوده شده و ضمناً ديوار آجري ، تا حدودي بتن را در مقابل عوامل محيطي حفاظت مي‌نمايد . با توجه به اينكه قالب آجري باز نمي‌شود ، عيوب احتمالي بتن ديده نخواهند شد و به همين دليل بايد به بتن‌ريزي و جا دادن بتن توجه ويژه‌اي مبذول داشت.
قالب چوبي
اين مصالح براي تمام كارهاي قالب‌بندي از درست كردن قاب قالب تا جدار آن و پايه‌هاي اطمينان مورد استفاده قرار مي‌گيرد. براي درست كردن قالب از قطعات الوار ، تخته و تخته چندلا استفاده مي‌شود. براي اتصال قطعات به يكديگر ميخ و پيچ بكار گرفته مي‌شوند. انواع قالبهاي چوبي عبارتند از :
قالب خام ، كه بدون زنده كردن سطح آن ، مورد استفاده قرار مي‌گيرد. بهتر است سطح اين قالب حتي المقدور صاف باشد.
قالب رنده شده ، براي سطوحي كه صافي و زيبايي آنها مدنظر است مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
قالب ممتاز ، كه پس از رنده شدن ، درزهاي آن بتونه شده و سپس سمباده مي‌شوند . توجه به درزها جهت جلوگيري از بيرون زدن شيرة بتن ضروري است . در اين رابطه بايد درزها به يكي از وسايل زير آب‌بندي شوند :
1- استفاده از نوار اسفنجي ، 2- ميخ كردن نوار فلزي يا مقوايي در روي درز قالب و 3- پوشاندن سطح داخلي قالب با آهن سفيد يا ورقه‌هاي فايبرگلاس ، پوشاندن سطح قالب يا آهن سفيد باعث مي‌شود كه سطح بتن به دليل ماندن ذرات ريز آب بين بتن و قالب ، مكدار شود. اين امر هر چند به مقاومت بتن لطمه‌اي نمي‌زند ولي براي سازه‌هاي از قبيل سيلوي گندم كه اين فرورفتگيهاي كوچك بهترين محل براي لايه كردن آفات گياهي هستند ، مي‌تواند بسيار مضر باشد.
هنگام استفاده از قالبهاي چوبي بايد فضاهاي لازم براي فعاليتهاي مختلفي در نظر گرفته شوند. از جمله :
1- محل آماده كردن قالبها و انجام نجاري ، برش ، ميخ‌زني و غيره 2- محل انبار كردن قالبها ، 3- تعميرگاه قالبهاي مستعمل براي تعمير و بازسازي قالبها و 4- محل قالبهايي كه از حيز انتفاع افتاده و بايد دور ريخته شوند . سه محل اول بايد حتماً سرپوشيده بوده و از نزولات جوي در امان باشند. علامت‌گذاري قالبها براي شناخت قالب و تعداد دفعاتي كه قالبها مورد استفاده قرار گرفته‌اند. ضروري است.
قالب فولادي
در مواردي كه حجم كار زياد و تنوع سطوح و ابعاد كم باشد ، استفاده از قالبهاي فولادي كاملاً بصرفه خواهد بود. بهاي اوليه اين قالبها نسبتاً زياد است ولي عمر زياد آنها اين مسئله را توجيه مي‌نمايد. براي ساخت ديوارهاي بتني ،‌ سدهاي بتني ، پوشش بتني كانالها و تونلها و نيز ساخت اجزاي پيش ساخته با استفاده از قطعات نيمرخهاي استاندارد و نيز ورقها و برشن ، شكل دادن و جوشكاري آنها قالب را تهيه و كار را به انجام مي‌رسانند.
قالبهاي فولادي ، نسبتاً ريژيد و مقاوم بوده و به دليل امكان استفاده از اتصالات خاص مي‌توان بسهولت و با سرعت آنها را برپا داشته و از هم جدا كرد. سطح بتن در تماس يا قالب فولادي ، بشرط آنكه پس از باز كردن قالب ، پرداخت مناسبي صورت گرفته از مك دار شدن سطح جلوگيري شود. كاملاً صاف است . در هواي سرد و گرم بايد اين قالب حتي المقدور عايق شده و از تغييرات حرارتي در آن جلوگيري شود. وجود فضاهاي زير در كارگاه ، در صورتي كه قالب در كارگاه ساخته شود ، ضروري است :
1- محل ساخت شامل عمليات برش ، خمكاري ، جوشكاري ، 2- محل انبار كردن قالبهاي مورد استفاده ، 3- محل تميز كردن و زنگ‌زدايي قالبها و 4- محل انجام تعميرات اساسي .
قالب آلومينيومي
آلومينيوم به دليل سبكي و سهولت حمل روز به روز كاربرد بيشتري در ساخت قالب بدست مي‌آورد. همچنين هزينة كار بر روي آلومينيوم براي دستيابي به يك مقطع ، نسبت به هزينة مربوطه براي همين كار در مورد فولاد ، كمتر است. آلومينيوم خالص فلز برمي بوده و ممكن است بسهولت سائيده و خراب شود. به همين دليل بهتر است از آلياژهاي آلومينيوم كه حداقل داراي سختي برينل 150 باشند ، براي تهية قالب استفاده شود.
قالب فايبرگلاس
براي استفاده از اين قالبها بايد هزينة اوليه نسبتاً زيادي را براي درست كردن قالب فولادي لازم ، متقبل شد ولي هزينة خود مصالح فايبرگلاس كه شكل قالب را به خود مي‌گيرند نسبتاً كم بوده در صورت ساخت تعداد زيادي صفحة فايبرگلاس هزينه سرشكن مي‌گردد. با قالبهاي فايبرگلاس مي‌توان به شكلهاي زيبايي براي نماي بتني دست يافت از آنجا كه بتن‌ريزي و لرزاندن بتن ، حرارت ناشي از عمل آوردن بتن و بستن و باز كردن قالب ، به آن نيروهايي وارد مي‌آورند. بهتر است از آغاز قالب نسبتاً مناسبي تهيه شود. قالبي كه وزن بيشتري داشته باشد ، معمولاً كيفيت بهتري دارد.
كلافها و ساير وسايل قالب‌بندي
كلافها به منظور نگهداري قالب در مقابل نيروهاي ناشي از بتن‌ريزي بكار مي روند. نصب كلافها و در راستا قرار دادن جدار قالب قسمت مهمي از هزينة قالب‌بندي را تشكيل مي‌دهند و به همين منظور در تهية كلافها و اتصالات آنها بايد دقت كافي مبذول گردد. كلافها بايد در مقابل نيروهاي وارده بخوبي مقاومت نمايند معمولاً ضريب اطميناني بين 5/1 تا 0/2 در مورد مقاومت نهايي كلاف اعمال مي‌شود. برخي كلافها به منظور حفظ فاصلة دو جدار مقابل هم قالب نيز بكار مي‌روند.
مي‌توان كلافها را از قطعات ميلگرد كارگاه تهيه كرد و يا به صورت ساخته شده از كارخانه خريد ، هر چند هزينة تهيه مورد اخير بيشتر است ولي در عوض هزينة نيروي كاري آن كمتر است.
براي نگهداري كلافها در جاي خود از وسايل مختلفي از مهره و واشر گرفته تا گيره‌هاي كلاف استفاده مي‌شود. نوارهاي لاستيكي يا فلزي و يا … براي آب‌بندي درزها مورد استفاده قرار مي‌گيرند.
آرماتوربندي :
بتن جسمي است شكننده كه مقاومت فشاري آن زياد و مقاومت كششي آن نسبتاً كم است . براي رفع اين نقيصه از فولاد كه تاب كششي زيادي داشته ولي به عوامل خورندة جوي بسيار حساس است استفاده مي‌شود. ميلگردهاي فولادي با پروفيلهاي فولادي در بتن قرار گرفته و پس از سخت شدن آن با بتن عملكردي هماهنگ مي‌يابند. عملكردي كه باعث گستردگي روز افزون مورد استفاده اعضاي بتن آرمه گرديده است.
كار آرماتوربندي بايد بگونه‌اي سازمان يابد كه در حداقل زمان و با صرف حداقل انرژي ، بدون قرباني كردن خصوصيات فني لازم براي كار ، ميلگردها طبق مشخصات حمل ، انبار ، بريده ، خم شده و در محل لازم در قالبها قرار گيرند و كلية اين كارها با صرف كمترين هزينه توأم باشد . دستيابي به اين مهم ، مستلزم شناخت دقيق از مصالح لازم و موجود ، وسايل لازم ، كيفيت مورد نياز ، فعاليتهاي لازم براي دستيابي به كيفيت مزبور و در آخر ، چگونگي بكارگيري نيروي انساني ماهر است.
مشخصات ميلگردها و روشهاي بررسي آنها
انواع ميلگرد
بطور كلي مي‌توان ميلگردها را به روشهاي گوناگوني طبقه‌بندي كرد :
1- از نظر مصالح : فولادي ، رشته‌هاي پلاستيك فولاد ، كابلهاي فولادي
2- از نظر روش ساخت : گرم نوردشده ، سرد اصلاح شده ، گرم عمل آمده
3- شكل مقطع : ساده ، آجدار ، آجدار پيچيده (TOR)
4- نوع عملكرد در بتن
معمولاً روش ساخت و شكل مقطع مهمترين تأثيرها در خصوصيات و موارد استفاده از ميلگرد دارند.
مشخصات ميلگردها
مهمترين مشخصه‌هاي ميلگردها عبارتند از شكل ظاهري ، سطح مقطع ، مقاومت حد جاري شدن و گسيختگي ، شكل‌پذيري (تنحش نهايي) و جوش‌پذيري ، راجع به موارد ماقبل آخر مختصر توضيحي ارائه شد . جوش‌پذيري عبارت است از قابليت ميلگرد جهت جوش شدن بطوري كه ترك‌خوردگي يا ساير نواقص در اثر جوش شدن در آن بوجود نيايد. اين مشخصه بخصوص در مورد شبكه‌هاي پيش ‌ساخته يا وصله‌هاي جوشي يا ميله‌هاي مهاري بسيار مهم است . ميلگرد گرم نورد شده و نيز فولاد يا آلياژ كم يا كربن كم ، جوش‌پذيري بسيار خوبي دارند.
تهيه ميلگردها
ميلگردها را بايد از نزديكترين محل ممكن تهيه نمود. ميلگردهاي با قطر كم بين 6 تا 10 ميليمتر مي‌توانند بصورت شاخه‌اي يا بصورت قرقره و كلاف تهيه شوند. وزن اين كلافها يا قرقره حدود 500 تا 1500 كيلوگرم است . براي استفاده از ميلگرد در كارگاه، بايد يك لولة فولادي از داخل قرقره رد كرد و ميلگرد را كشيد تا بصورت مستقيم درآيد راست كردن نهايي ميلگرد با پتكهاي چوبي انجام مي‌پذيرد. استفاده از پتك آهني ، باعث پيدايش دندان موشي روي ميلگرد و در نتيجه كاهش ظرفيت باربري آن مي‌شود.
ميلگردهاي با قطرهاي بيشتر بصورت شاخه‌هاي 12 متري (و 18 متري براي ميلگردهاي آمريكايي) عرضه مي‌شوند. هر چه طول ميلگرد بيشتر باشد ، درصد افت و ريز كمتر و در عوض حمل و نقل آن مشكلتر است . گاه براي حمل ميلگردهاي 12 متري نيز آنها را از وسط خم مي‌كنند. اين امر منجر به ايجاد تنشهاي پس ماند در قسمت خم شده مي‌گردد و ظرفيت باربري ميلگرد در آن نقطه كاهش مي‌يابد به همين دليل بايد از اين عمل احتراز شود مگر اينكه قسمت خم شده ، بريده شود و از آن استفاده نشود. در مورد كلاف ، از آنجا كه نسبت شعاع خم به قطر ميلگرد بسيار زياد است ، تنش پس ماند ايجاد نمي‌شود.
در موقع سفارش ميلگرد و تحويل گرفتن آن بايد توجه داشت كه احتمالاً وزن ميلگرد آجدار در حدود 10 درصد و وزن ميلگرد ساده در حدود 5 تا 12 درصد با وزن اسمي آن متفاوت است . اگر اين تفاوت در جهت نقصاني باشد ، به ازاي وزن سفارش داده شده ، طول بيشتري ميلگرد در دست است و در صورتي كه تفاوت بصورت اضافي باشد ، طول در دسترس كمتر بوده و ممكن است كارگاه با كمبود ميلگرد مواجه شود.
اخذ گواهينامه مشخصات عملكرد از كارخانة سازنده ضروري است.
حمل ،‌ باراندازي و انبار كردن ميلگردها
محموله‌هاي ميلگردي كه توسط بازگشتهاي كفي و يا راه‌آهن به محل كارگاه حمل مي‌شوند ، بايد به نحوي تخليه شوند كه ضمن صدمه وارد نياوردن به كارگران ، خود نيز آسيب نبينند. براي تخليه از وسايلي مانند جرثقيلهايي كه بر روي كاميون نصب شده‌اند ، جرثقيلهاي بزرگ بالاسري براي كارهاي بزرگ و يا ديلم براي اهرم كردن در زير ميلگرد و تخليه تك تك ميلگردها براي محموله‌هاي كوچك ، استفاده مي‌نمايند. براي تخليه ميلگردها با ديلم ، حتماً بايد توسط چند عدد الوار ، سطح شيبداري از كفي تا كف زمين بوجود آورد تا ميلگردها روي آن بغلتند و در نتيجه افتادن روي زمين آسيب نبينند. براي جلوگيري از خرابي كفي ، در طرفي كه تخليه از آنجا صورت مي‌پذيرد ، چند پايه در زير كفي قرار داده مي‌شود.
تخليه ميلگردها بايد حتي‌المقدور در محل انبار نهايي صورت پذيرد تا از دوباره‌كاري و ايجاد هزينة حمل اضافي در محيط كارگاه جلوگيري شود. چهار عامل مهم در انبار كردن ميلگردها عبارتند از :
1- سهولت تشخيص ميلگردها از هم
2- جلوگيري از كج شدن ميلگردها
3- جلوگيري از خورده شدن ميلگردها
4- سهولت برداشتن ميلگردها و حمل به محل انجام ساير كارهاي لازم بر روي آنها
در اين رابطه بايد :
الف – ميلگردها از نظر نوع و از نظر قطر از هم تفكيك گردند به اين معني كه ميلگردهاي نرم ، نيم سخت و سخت ، هر كدام در محلي جداگانه قرار گيرند و هر كدام از قطرها نيز از ديگري تفكيك گردد. براي اين كار مي‌توان از فرو كردن چهار تراشهاي چوبي در كف انبار و قرار دادن ميلگردهاي هر نوع در بين دو تا از چهار تراشها استفاده كرد.
ب – كف مناسبي براي قرارگيري ميلگردها به نحوي درست شده باشد كه از آغشته شدن ميلگردها به گل و خاك و ساير آلودگيها جلوگيري كند.
پ – چگونگي برداشت ميلگردها (با دست ، جرثقيل و غيره) و جهت حركت آنها با مرحلة نهايي بررسي شود.
اجراي عمليات جدول گذاري :
ابتدا بايستي بستر زير جداول را آماده نموده ، آبريزي نماييم و سپس با كمپكتور ، كمپكت نماييم . سپس بتن مگر زير جدول را اجراء نموده و جداول را كار مي‌گذاريم و سيمان كشي از دو جهت به لحاظ زيبايي و يكراستا بودن اجراي عمليات فوق حائز اهميت است . سپس بتن ماهيچه و بندكشي جداول انجام مي‌پذيرد.
موزائيك كاري :
جهت اجراء موزائيك بتني نيز ابتدا بستر را آماده نمود . آبپاشي و كمپكت مي‌نماييم. و با استفاده از ملات دو نم ، اجراي موزائيك فرش محوطه انجام مي‌شود پس از اجراي موزائيك‌گذاري روي ملات دو نم ، عمليات دوغاب‌ريزي و تميزكاري انجام مي‌پذيرد.
پروژه 800 واحد استيجاري مشهد 1
محوطه سازي 5
نقاط ، نشانه و مبدأ و كارهاي نقشه‌برداري 6
تخريب 6
دفع گياهان و كندن اشجار 7
چاهها و قنوات 7
حفظ محوطه از نفوذ و ورود‌ آب 8
تأمين آب كشاورزي و آبرساني شهري 8
تسطيح محوطه 8
زهكشي محوطه 9
زهكشي تحت الارضي 9
روش ثقلي 10
روش پمپاژ 11
روش برد عايق 12
جدول‌گذاري و آبروسازي 12
مصالح 12
پياده‌روسازي 14
آماده‌سازي بستر و زيرسازي آن 15
زيرسازي با شفته آهكي 15
خاك 16
آهك 16
طرح اختلاط 17
زيرسازي با مخلوط رودخانه‌اي 18
زيرسازي با بلوكاژ 18
روسازي پياده‌رو 18
آسفالت 19
نحوه نصب آجرهاي موزائيكي و سيماني 19
بتن درجا 20
قالب‌بندي 20
تداركات مربوط به قالبها 21
روداري در قالب‌بندي 24
انواع مصالح قالب 24
قالب آجري 25
قالب چوبي 25
قالب فولادي 27
قالب آلومينيومي 28
قالب فايبرگلاس 28
كلاف‌ها و ساير وسايل قالب‌بندي 28
آرماتوربندي 29
انواع ميلگردها 30
مشخصات ميلگردها 30
تهيه ميلگردها 31
حمل ، باراندازي و انبار كردن ميلگردها 32
اجراي عمليات جدول گذاري 34
موزائيك كاري 34