طرح درس ملی فارسی ششم ابتدایی درس رنج هایی کشیده ام که مپرس شامل 8 صفحه ورد قابل ویرایش است. این طرح درس برای دانش آموزان پایه ششم دبستان طراحی شده است. در این درس، اهداف کلی آموزش به دانش آموزان، آشنایی با زندگی نامه دهخدا و استفاده از فرهنگ لغت است. مدت زمان تدریس این درس 50 دقیقه است و در آموزشگاهی برگزار می شود. در این طرح درس، مدرس به فعالیت های قبل از تدریس، رؤسا و مطالب درس، اهداف جزیی و حیطه ها و انتظارات از دانش آموزان در این درس، فضای آموزشی و نحوه چیدمان کلاس، روش تدریس و وسایل آموزشی مورد استفاده اشاره می کند. همچنین، وظایفی که دانش آموزان در قبال خدا، خلقت، خود و دیگران دارند نیز در این طرح درس مشخص شده است.

طرح درس ملی فارسی ششم ابتدایی
مشخصات کلی
تعداد دانش آموز:
عنوان درس: رنج هایی کشیده ام که مپرس
صفحه: 66

آموزشگاه:
پایه:ششم
تاريخ اجرا:
مدت تدريس:50دقیقه

مدرس:
فعالیت های قبل از تدریس
اهداف کلی :
از دانش آموزان انتظار می رود در پایان درس با زندگی نامه دهخدا و استفاده از فرهنگ لغت آشنا شوند .
رئوس
مطالب
اهداف جزیی
حیطه هاو اهداف
انتظارات از دانش آموزان در این درس
عرصه ها
فضای آموزشی
و نحوه چیدمان کلاس
پیش بینی روش تدریس
وسایل آموزشی

وظایف دانش آموز در قبال

خدا

خلقت
(طبیعت

خود

دیگران

1 – آشنایی با دهخدا

2 – یادگیری استفاده از فرهنگ لغت
3 – آشنایی با فرهنگ نامه هخدا

1-آشنایی با یکی از نام آوران عرصه فرهنگ،
2- آشنایی دانش آموزان با زندگی نامه دهخدا،
3- ایجاد زمینه مناسب برای استفاده از فرهنگ لغت،
4- آشنایی دانش آموزان با بزرگ ترین و جامع ترین فرهنگ نامه فارسی «فرهنگ نامه و دهخدا»، 5- آشنایی با چگونگی جمع آوری لغت نامه دهخدا،
6- آشنایی با چگونگی امانت گرفتن کتاب از کتابخانه ،
7- آشنایی با نحوه استفاده از لغت نامه،
8- تقویت روحیه همکاری در فراگیران،
9- تقویت مهارت در واژه سازی با ترکیب های جدید،
10- تقویت روحیه سخت کوشی و رسیدن به اهداف سازنده
تعقّل

۱ – آشنایی با یکی از نام آوران عرصه فرهنگ،

*

*
صندلی ها بصورت u چیده شود

کتاب-کتاب راهنمای معلم-گچ-تابلو.
کتاب فارسی ششم ابتدایی- تابلو – ماژیک – کتاب گویا – تصاویری از علامه دهخدا – نمونه ای از لغت نامه دهخدا_ نمونه ای از سایر لغت نامه ها مانند فرهنگ معین

ایمان

۲ – تقویت روحیه سخت کوشی و رسیدن به اهداف سازنده

*

*

*

علم

۳ – اشنایی با فرهنگ لغت دهخدا

*

عمل

۴ آشنایی با چگونگی امانت گرفتن کتاب از کتابخانه ، آشنایی با نحوه استفاده از لغت نامه،

*

اخلاق
۵ – تقویت روحیه همکاری در فراگیران،

*

*

*

*

فعالیت های حین تدریس
فعالیت های یادگیری
فعالیت دبیر
(ایجاد موقعیت یادگیری )
فعالیت دانش آموزان
(اندیشه ورزی، دست ورزی، خلاقیت توام با خوباوری، خودپایایی و خود ارزیابی )
روش تدریس
وسایل آموزشی
زمان
فعالیت های مقدماتی
قبل از شروع درس جدید از دانش آموزان انتظار می رود به سوالات زیر پاسخ دهند:
1)آیا شما بزرگان کشورخود را میشناسید؟
2) ایا شما با دهخدا آشنایی دارید
3)آیا کاربرد رفرهنگ لغات فارسی را می دانید .
آماده شدن دانش آموزان جهت تدریس هم چون آماده کردن کتاب و قلم خود
روش گروهبندی:
1 دانش اموز قوی،
2 دانش اموز متوسط،1دانش اموز ضعیف
به سوالات معلم پاسخ می دهند.
پرسش و پاسخ و بحث گروهی – واحد کار (پروژه)
کتاب- -کتاب راهنمای معلم-گچ-تابلو.دفترچه

5

پیش بینی رفتار ورودی
دانش آموزان با مطالب درس قبل آشنا هستند.
اندیشه ورزی دانش آموزان به صورت گروهی و بحث و تبادل نظر جهت پاسخ گویی به معلم
”

”
3

ارزشیابی تشخیصی
یا سنجش آغازین
قبل از شروع درس جدید از دانش آموزان میخواهیم به سوالات که از آنها در مورد درس قبل می پرسیم پاسخ دهند .
پاسخ گویی دانش آموزان به پرسش شفاهی و بیان نقطه نظرات شان نسبت به موضوع به صورت فردی یا گروهی

”

”
5

آماده سازی
( ایجاد انگیزه و معرفی درس جدید)
شاداب و با انرژی وارد کلاس می شویم و با نام و یاد خدا بعد از حضور غیاب و احوال پرسی با دانش آموزان و بررسی تکالیف و ارزشیابی تشخیصی درس را شروع می کنیم. طرح درس ملی فارسی ششم ابتدایی درس رنج هایی کشیده ام که مپرس نصب تصاویری از دهخدا و دکتر معین .آوردن چند جلد از از لغت نامه دهخداد – نوشتن چند واژه پای تخته و تنظیم الفبایی آن

توجه کردن دانش اموزان به کتاب و ایجاد هیجان در آنها
مشورت در گروه ها برای پاسخ به سوالات
پرسش و پاسخ
”
2

ارائه درس جدید
لحاظ کردن ارزشیابی فرآیندی
مراحل اجرای روش تدریس واحد کار:
مرحله اوّ ل: انتخاب واحد کار در این مرحله با توجه به هدف درس که آشنایی دانش آموزان با فرهنگ نامه دهخدا انتخاب می شود.
مرحله دوم: ارائه واحد کار در این بخش معلم واحد کار در نظر گرفته شده را به دانش آموزان ارائه می کند، در این مرحله بنده به معرفی زندگی نامه دهخدا و اثر مهم وی که فرهنگ دهخدا می باشد را به دانش آموزان معرفی میکنم . در زیر توضیحات داده می شود :
لغت نامه یدهخدا یک واژه نامه ی عمومی است. این لغت نامه که در حکم دایرة المعارف است،
به همّت استاد علی اکبر دهخدا و به کمک گروهی از متخصصان زبان و ادبیات فارسی گردآوری شده است.
این لغت نامه حاوی واژه ها، اسامی، مکان ها، گیاهان، جانداران و… است و بر اساس حروف الفبا مرتّب و چاپ شده است.
در ابتدای کتاب جدولی مربوط به نشانه های اختصاری وجود دارد
برای نمونه ( ص ) نشانه ی صفحه و ( ا) نشانه ی اسم است.

پس از نوشتن هر واژه نشانه هایی آمده است که هر یک معنا و مفهوم خاص خود را دارد.
در لغت نامه ی دهخدا، حد فاصل میان لغت نامه و دایرة المعارف مشخص نشده است
و از این رو هم در رده ی دایرة المعارف و هم فرهنگ هاست. حدود نیمی از کتاب، لغات است،
با معنی وشاهد، و نیم دیگر آن اَعلام تاریخی و جغرافیایی است.
این اثر حاوی کلیه ی لغات فرهنگ های خطّی و چاپی فارسی است
و در نقل آنها بسیاری از غلط های گذشتگان تصحیح شده است
و بسیاری از لغات عربی و مواردی از لغات ترکی، مغولی، هندی،فرانسوی، انگلیسی، آلمانی، روسی و دیگر زبان های متداول
در زبان فارسی نیز در این فرهنگ آمده است.
برای صحیح خوانده شدن، لغات در جلوی هر کلمه حروف حرکت دار به کار رفته است
که در ابتدای لغت نامه ی دهخدا معرفی شده اند.
لغت نامه ی بزرگ دهخدا در ۱۶ جلد به چاپ رسیده است.
مرحله سه : در این مرحله نحوه استفاده از فرهنگ لغت دهخدا به صورت عملی به دانش آموزان آموزش می دهم . و از گروه ها می خواهیم آن را انجام دهند .
در مرحله چهارم به دانش آموزان نحوه استفاده از کتابخانه عمومی و فهرست موضوعی و جستجوی آنها را به دانش آموزان آموزش می دهم .
رساخوانی و رانخوانی در کلاس تمرین می شود و درک مطلب این درس ودرست و نادرست بودن آن به دانش آموزان آموزش داده می شود .
برای نکات واژه نامه این درس به دانش آموزان می گوئیم کلمات ترکیبی که با نامه درست می شوند را در یک جدول بنویسند در گروه و ارائه دهند .

دانش آموزان به دقت به حرف های معلم گوش می دهند .

در گروه ها با مشورت هم فعالیت ها انجام می شود .

دانش اموزان فعالیت های خواسته شده ی معلم را با دقت و هوشیاری انجام می دهند

گروه ها جدول ترکیبی کلمات با نامه را در کلاس درست می کنند .

”

”

20

فعالیت های بعد از تدریس

فعالیت دبیر
فعالیت دانش آموزان
زمان
فعالیت تکمیلی
و جمع بندی
از گروه ها می خواهیم باهم درباره ی خلاصه درس امروز باهم گفت و گو کنند.
خلاصه ای از درس مورد نظر را نوشته و بعد از پاک نویس کردن در گروه خود یکی از اعضای گروه بلند شود و از روی خلاصه بخواند.
سپس پس از ارائه ی نظرات معلم همراه با بچه ها نتیجه گیری نهایی را انجام میدهد.

دانش آموزان فعالیت هایی را که معلم از آنها خواسته ب درستی انجام میدهند.
5

ارزشیابی پایانی

از دانش آموزان می خواهم به صورت خلاصه آنچه را که یاد گرفته اند توضیح دهند و فعالیت های تعیین شده را انجام دهند.

دانش آموزان فعالیت هایی را که معلم از آنها خواسته به درستی انجام میدهند

5
تعیین تکلیف و فعالیت های خارج از کلاس
-با مطالعه مجدد درس، ویژگی های برجسته دهخدا را استخراج و متن فهرستی از آن تهیه کنید.
2- یکی از برنامه های تلویزیونی مستند را درباره یکی از شخصیت های برجسته انتخاب کنید، با تماشای دقیق برنامه و یادداشت برداری نکات مهم، گزارشی برای کلاس تنظیم کنید.
3 – درباره امانت گرفتن کتاب گزارشی ارائه دهید .

دانش آموزان این کارها را برای جلسه بعد انجام می دهند.
5