طرح درس تقسیم کسرها ریاضی ششم ابتدایی شامل 6 صفحه ورد و قابل ویرایش است و با هدف آشنایی دانش آموزان با تقسیم کسرها و راهبردهای انجام آن طراحی شده است. این طرح درس با توجه به اهداف کلی و جزئی مورد نظر، به دانش آموزان کمک می کند تا با تقسیم کسر بر کسر با مخرج مساوی و نامساوی آشنا شوند. این طرح درس با روش تلفیقی شامل اکتشافی، حل مسئله و توضیحی، به دانش آموزان کمک می کند تا با مفاهیم ریاضی بیشتر آشنا شوند و در گروه با دوستان خود همکاری کنند. به این ترتیب، این طرح درس می تواند یک ابزار موثر برای بهبود یادگیری دانش آموزان در حوزه ریاضی در پایه ششم دبستان باشد.

مشخصات کلی
کتاب: ریاضی
عنوان درس: کسر-فصل 2-تقسیم کسرها ص32/33
پایه­ی ششم
محل تدریس: کلاس درس
طراح:
هدف کلی
آشنایی دانش­آموزان با تقسیم کسرها و راهبردهای انجام آن
اهداف جزئی
آشنایی دانش­آموزان با تقسیم کسر بر کسر با مخرج مساوی
آشنایی دانش­آموزان با تقسیم کسربر کسر با مخرج نامساوی
اهداف عملکردی
اهداف شناختی:
دانش­آموز بتواند نحوه­ی تقسیم کسر بر کسر با مخرج مساوی را توضیح دهد.
دانش­آموز بتواند نحوه­ی تقسیم کسر بر کسر با مخرج نامساوی را توضیح دهد.
تصویر هر یک از تقسیم­های انجام شده را به عبارت آن وصل کند.
اهداف مهارتی:
تقسیم کسر بر کسر را با کمک رسم شکل انجام دهد.
شکل یک کسر را با مخرج جدید رسم نماید.
اشکال را به قسمت­های مساوی تقسیم نماید.
اهداف نگرشی:
به یادگیری مطالب ریاضی علاقه نشان دهد.
در گروه با دوستان خود همکاری کند.
الگوی تدریس
روش تدریس: تلفیقی(اکتشافی،حل مسئله، توضیحی)

ابزار و وسایل:کتاب/ماژیک/ تخته وابت برد/ تصاویر کسرها و عددهای مخلوط مختلف/مدادرنگی یا مداد شمعی/قیچی/خط­کش/

چیدمان کلاس:گروهی به صورت دایره­ای.
فعالیت­های مقدماتی
آمادگی
معلم با چهر­ه­ی خندان وارد کلاس شده و پس از سلام از دانش­آموزان می­خواهد که ذکر روز را بخوانند و در ادامه به احوالپرسی و دقت در وضعیت جسمی و روحی دانش­آموزان می­پردازد.

ارزشیابی آغازین
ورودی:
کسر یا عدد مخلوط را بر روی یک شکل به صورت واحد نشان می­دهد.
تقسیم عدد صحیح بر عدد صحیح را می­داند.
تقسیم عدد صحیح بر کسر را انجام می­دهد.
تقسیم کسر بر عدد صحیح را با کمک شکل انجام می­دهد.
تشخیصی:
معلم پاکت­هایی را که حاوی تصاویر مختلف کسر است در اختیار گروه­ها قرار می­دهد و از آنها می­خواهد کسر یا عدد مخلوط هر شکل را در زیر آن بنویسند. و برای شکل باقیمانده خودشان عدد مخلوط یا کسر بنویسند. پس از تایید و تحسین پاسخ­های دانش­آموزان، معلم در کنار کسرهای به دست آمده کسر دیگری می­نویسد و از دانش­آموزان می­خواهد کسر خود را تقسیم کسر جدید کنند و از شکل کمک بگیرند. طرح درس تقسیم کسرها ریاضی ششم ابتدایی بعد از این کار معلم می­گوید برای انجام این کار بهتر است به داستانی که می­خواهم برایتان تعریف کنم خوب گوش کنید و راه حل را پیدا کنید.
انگیزه سازی
پرسش­های آغازین و آمادگی برای شنیدن داستان باعث ایجاد انگیزه و کنجکاو نمودن دانش­اموزان به مطلب امروز کلاس درس می­شود.
ارائه محتوا
معلم با کمک پازل قطعاتی از یک شکل را به دانش­آموزان نشان می­دهد. معلم می­پرسد: بچه­ها کی می دونه که این تصویر چه چیزی را نشان می­دهد؟
دانش­آموزان: مردی که به کارگران خود نان می دهد.
معلم: بله بچه ها در زمان های قدیم به جای پول برای دستمزد کارگران به آنها تکه­های نان می­دادند. اما بچه ها چگونه؟؟
دانش­آموزان: خانم به هر نفر یک تکه نان یا قسمتی از آن را به عنوان دستمزد پرداخت می­کردند.
بله بچه ها کاملا درست است اما امروز می­خواهم داستانی از مصر باستان تعریف کنم.
در آن زمان بچه­ی باهوشی بود که برای کار پیش کارفرما رفت و درخواست کار کرد. کارفرما نگاهی به جثه پسر انداخت و به او گفت که تو نمی­تونی برای من کار کنی. پسر با تعجب گفت چرا؟؟؟ کارفرما جواب داد: تو خیلی نحیف و لاغری و توان کار کردن را نداری.
پسر جواب داد درست است اما من با فکرم کار می کنم. کار فرما لحظه­ایی به فکر فرو رفت و ناگهان فکری به ذهنش رسید و به پسر گفت: قبوله ولی باید تو را امتحان کنم.
کارفرما به پسر یک نان را داد و گفت تو باید دستمزد کارگران را طوری بپردازی که به هر یک نان برسد. پسر هم پس از کمی فکر کردن این کار را انجام داد.
معلم: حالا بچه­ها آیا شما هم می­توانید مثل پسر باهوش قصه ما شکل زیر را به تقسیم کنید؟؟(به هر گروه شکل داده می­شود.)

دانش­آموزان با رنگ کردن یا برش اقدام به تقسیم شکل می­نمایند.
معلم: بر کار گروه­ها نظارت می­کند و اگر لازم شد راهنمایی می­کند در این قسمت اگر دانش­آموزان به هدف مورد نظر نرسیدند معلم به ادامه تدریس می­پردازد تا ذهن درگیر شده­ی دانش­آموز را به سوی هدف هدایت کند. طرح درس تقسیم کسرها ریاضی ششم ابتدایی در ادامه پای تابلو نحوه­ی تقسیم نان توسط پسرک رسم می­شود.
معلم: بله بچه­های عزیز کارفرما از هوش پسر تعجب کرد و این بار خواست یک کار مشکل­تر را انجام دهد و از پسر خواست یک نان را بین کارگران تقسیم کند بطوریکه به هر یک از نان برسد. پسر این کار را نیز انجام داد و با تکه نانی برگشت.
خب بچه­ها تکه نانی که باقی مانده بود چه کسری از نان بود؟؟ و چه کسری ز دستمزد یک کارگر؟؟
برای اینکه بهتر بتوانید به جواب برسید شکل زیر را که یک شکل را نشان می­دهد به تقسیم کنید.

معلم: پس از بررسی انجام فعالیت توسط دانش­آموزان و دقت در پاسخ­ها از یکی از دانش­آموزان می­خواهد که نحوه انجام فعالیت و پاسخ را توضیح دهد.(ارزشیابی تکوینی)
معلم در این قسمت سعی می­کند به دانش­آموزان یاد آوری کند که وقتی واحد جدید تشکیل می­شود باقی مانده کسری از واحد جدید است نه واحد قبلی.
معلم: آفرین بچه­ها شما هم نشان دادید بچه­های باهوش و پرتلاشی هستید.
اما کارفرما­ی قصه­ی ما دست بردار نبود این بار سوال دیگری برای پسرک باهوش آماده کرد. فکر می­کنید این بار چه سوالی طرح کرده بود؟؟
بله بچه­ها سوال این بود که این بار یک نان را به او داد و به او گفت برو ببین که با این تکه نان می­توانی دستمزد چند کارگر را پرداخت کنی؟ بطوریکه به هر یک از نان برسد. پسر نان را گرفت و به فکر فرو رفت. او به یک مشکل برخورد کرده بود و این مشکل چه بود بچه­ها؟؟
دانش­آموزان پاسخ­های مختلف و اشاره به اینکه این بار مخرج کسرها با هم مساوی نیستند.
بله بچه­ها مشکل این بود که این بار مخرج کسرها یعنی وبا هم برابر نبودند. طرح درس تقسیم کسرها ریاضی ششم ابتدایی بچه­های خوب به نظر شما پسرک به این مسئله فکرکرده است؟؟حالا شما هم فکر کنید که پسرک چه فکری به ذهنش رسیده و پس از گفت­وگو در گروه پاسخ را به من بگویید. برای اینکه بهتر بتوانید به پاسخ برسید هر گروه بر روی یک شکل تقسیم از شکل رنگ شده به را نشان دهید.

معلم: دقت و پرسش از کار دانش­آموزان(ارزشیابی تکوینی) و هدایت آنها به سوی هدف.
در این مرحله اگر دانش­آموزان توانستند به پاسخ صحیح یا نحوه درست انجام فعالیت اشاره کنند از خودشان کمک گرفته و درس را برای کلاس ارائه می­دهیمدر غیر اینصورت معلم به راهنمایی دانش­آموزان می­پردازد و درپایان تکنیک را ارائه می­نماید.
معلم: بچه­ها دقت کنید که برای تقسیم هر کسر بر کسر دیگر به وسیله­ی رسم شکل یا تکنیک ابتدا باید کسرها را هم مخرج کنیم.
=
در مرحله بعد با توجه به مخرج جدید شکل را تقسیم می­کنیم که در این مثال مخرج جدید 20 است و باید شکل را به 20 قسمت مساوی تقسیم کنیم.

و می بینیم که در شکل جدید از شکل رنگی است و باید آن را به قسمت­های تقسیم کنیم. همانطور که می دانید و یادگرفتید اگر مخرج کسر مساوی باشد ما صورت اول را بر صورت دوم تقسیم می­کنیم پس می­توانین از قسمت رنگی شکل 5 تا 5تا جداکنیم و رنگ بزنیم.
قدم اول:

قدم دوم:

همانطور که مشاهده کردید دو واحد 5تایی جدا نمودیم و رنگ کردیم اما مقداری از کسر باقی مانده است.
بچه ها داشتم ادامه داستان را فراموش می­کردم و اما ادامه داستان:
پسر نزد کارفرما رفت و گفت با این نان می­توانم دستمزد دو کارگر را بدهم و مقداری باقی می­ماند. کارفرما از او پرسید چه مقداری باقی می­ماند؟ پسر گفت این دوقسمت است که اگر سه قسمت دیگر هم داشتم می توانستم دستمزد کارگر دیگری را با آن بپردازم.
حالا شما بگویید چه مقداری از کسر باقی مانده است؟
ارزشیابی تکوینی
.تمام سوالات و فعالیت­هایی که در حین تدریس آورده شده­اند ارزشیابی تکوینی بوده­اند.
جمع­بندی و نتیجه­گیری
معلم به جمع بندی مطالب در پای تابلو می­پردازد. مثالهایی را پای تابلو و همراه با توضیح آن را حل می نماید. و مطالبی را که در جمع بندی به همراه دانش­آموزان به آن می رسند در گوشه ی دیگر تابلو یادداشت می کند.
ارزشیابی پایانی
خب بچه ها حالا با توجه به آنچه امروز آموختید به صورت گروهی تقسیم را با رسم شکل نشان دهید.
تکلیف
در این مرحله معلم سوالاتی را از قبل آماده نموده در اختیار دانش آموزان قرار می­دهد که در خانه انجام دهند. طرح درس تقسیم کسرها ریاضی ششم ابتدایی در سوالات علاوه بر تقسیم کسر بر کسر سوالاتی مطرح شده که مراحل تقسیم را به وسیله شکل نشان می دهد و دانش آموز باید تقسیم آن را بنویسد و ذکر این نکته ضروری است که: بچه ها ابتدا خودتان سعی کنید آنها را انجام دهید و اگر نتوانستید از بزرگترها بخواهید که شمارا راهنمایی کنند.
تکلیف منزل نام و نام خانوادگی:
1) تقسیم را به کمک رسم شکل انجام دهید.
2) تقسیم را به کمک رسم شکل انجام دهید.
3) برای شکل زیر یک تقسیم بنویسید و آن را حل کنید.