طرح درس ریاضی چهارم ابتدایی درس ضرب و تقسیم فصل سوم شامل 5 صفحه ورد قابل ویرایش است. در این درس، راه‌ها و روش‌های حل مسئله به دانش‌آموزان آموزش داده می‌شود. هدف کلی آموزش، آشنایی دانش‌آموزان با انواع راه‌های حل مسئله، استفاده از تفکر خود برای یافتن مناسب‌ترین راه حل و آموزش چگونگی حل مسأله است. اهداف جزئی درس شامل بررسی انواع راهبردهای حل مسئله، حل مثال‌های داده شده با استفاده از راهبردهای حل مسئله و استفاده از الگوهای رسم شکل و الگوسازی در مسائل می‌باشد. این درس با هدف تقویت مهارت‌های حل مسئله و افزایش علاقه دانش‌آموزان نسبت به یادگیری ریاضی ارائه می‌شود.

موضوع: ریاضی پایه چهارم ابتدایی فصل: سوم ضرب و تقسیم صفحه: 45
مدرسه:- مدرس: زمان: ۴۵ تاریخ:-
آموزش راه­ها و روش­های حل مسئله
هدف کلی
آموزش چگونگی حل مسأله
آشنایی دانش­آموز با انواع راه­های حل مسئله (راهبرد رسم شکل، الگوسازی، و….)
استفاده از تفکر خود برای یافتن مناسب ترین راه حل
اهداف جزئی
دانش آموز بتواند:
انواع راهبردهای حل مسئله را بداند.
در مثال­­های داده شده( اعداد) بتواند با استفاده از راهبردهای حل مسئله سوال داده شده را پاسخ دهد.
بتواند از الگوهای رسم شکل و الگوسازی در مسائل استفاده کنند.
حیطه شناختی
اهداف عملکردی
در مسئله­های رو به رو شده در زندگی روزمره خود بتواند با استفاده از راهبردهای حل مسئله آن­ها را حل کند.
حیطه ی مهارتی

نسبت به یادگیری موضوع در امروز علاقه پیدا کند.
استفاده از مهارت حل مسئله در زندگی روزمره علاقه داشته باشد.
در شرکت در بحث علاقه مند باشد.
حیطه ی نگرشی

الگوی جورج پولیا، پرسش و پاسخ، بحث گروهی
روش تدریس
الگوی تدریس
کتاب، تخته وایتبرد، ماژیک. قفسه کتابخونه کلاس، و….
ابزار و وسایل

کلاس را به صورت عادی یا گروهی چیده شود.
چیدمان کلاس

3

سلام و احوالپرسی، حضور و غیاب، بررسی سلامت جسمی و روحی دانش آموزان، بررسی تکلیف جلسه ی قبل
آمادگی
فعالیت های مقدماتی

3

سوالاتی از دانش­آموزان در مورد جلسه قبل پرسیده می­شود
مقایسه کسرها، ساده کردن کسرها، و یک نمونه از جمع و تفریق کسرها را پای تابلو نوشته و دانش­آموزی می­خواهیم با کمک دانش­آموزان پاسخ دهند. (سطح کلی کلاس از فهمیدن مطلب قبلی).
ورودی
ارزشیابی آغازین

3

به بچه­ها می­گوییم می­خواهم بدون اینکه تک تک شما رو بشمارم و یا جمع کنم، بدونم چند نفریم جوری که سریع به جواب برسم؟ میتونید کمک کنید جواب رو بهم بگید؟ (یادآوری عملیات ضرب)
تشخیصی

3

برای انگیزه سازی نیز می­توان (از قفسه کتابخونه کلاس، کاشی کف کلاس، یا هر چیز دیگری در کلاس که بتوان بچه­ها در آن عمل ضرب ردیف در ستون رو انجام بدهند برای رسیدن به جواب سریع برسند) مثلا به دانش­آموزان می­گویم می­خواهم تعداد کتاب­های موجود در کل قفسه­ها را بدانم چجوری بدون شمردن تک تک کتاب­ها به جواب سریع برسم؟
انگیزه سازی
20

با به نام خدا شروع می­کنیم و به بچه­ها می­گوییم که یکی از بچه­ها به اسم مینا (هر اسمی که می­خواهید) طرح درس ریاضی چهارم ابتدایی درس ضرب و تقسیم فصل سوم با یک مسئله روبرو شده است و از شما می­خواهد به او در پاسخ دادن به آن کمک کنید. مسئله اول کتاب را برای بچه­ها مطرح می­کنیم بدون اینکه آن­ها کتاب را باز کنند از آن­ها می­پرسیم که دو عدد بگویید که حاصل ضرب آن­ها 12 شود؟ به ان­ها چند دقیقه وقت می­دهیم و تأکید می­کنیم که هر کس از هر راهی که می­داند به جواب می­رسد پاسخ دهد و نیازی به کمک گرفتن از دوستش نیست حتی اگر ان راه اشتباه باشد بعد با همکاری بقیه آن را تصحیح می­کنیم. بعد از چند دقیقه مهلت دادن از دانش­آموزان راه­حل­هایی را که استفاده کردند و به جواب رسیدند را توضیح دهند سپس به آن­ها می­گوییم که این مسئله در کتاب نیز چندتا دیگر از دانش­آموزان جواب داده­اند بیاییم جواب­هایمان را با آن­ها مقایسه کنیم و ببینیم آن­ها از چه راهی استفاده کرده­اند. سپس کتاب را باز کرده و از دانش­آموزان می­خواهیم که ابتدا راه­حل محمود را خوانده و با کمک هم­گروهی خود آن را شرح دهند و سپس تکمیل کنند. سپس معلم خود برای تکمیل توضیح دانش­آموزان می­گوید (آموزش مراحل حل یک مسأله براساس جورج پولیا) که ابتدا ما همیشه برای حل یک مسئله باید خوب صورت سوال را خوانده و بفهمیم که دقیقا از ما چه می­خواهند و قرار است به چه چیزی برسیم (مرحله اول فهمیدن مسآله). سپس به سراغ راه­حل یا روشی برای جواب دادن می­رویم. مثلا الان محمود از روش رسم شکل استفاده کرده در شکل اول که نشان داده شده ضرب دو عدد 3 و 4 است ابتدا گفته که آن را به چهار دسته سه تایی تقسیم کرده و ضرب را انجام می­دهیم و یا بیاییم سه دسته چهارتایی را دسته بندی کنیم ضرب 3 در4 را انجام دهیم (این توضیحات را معلم با رسم شکل بر روی تابلو انجام دهد با دو رنگ متفاوت (مرحله دوم طرح ریزی کردن و مرحله سوم حل مسأله) سپس برای دو عدد بعدی یکی از بچه­ها را پای تابلو آورده و از اون میخواهیم با همین روش رسم شکل دو عدد دیگر را توضیح دهد (ضرب اعداد 6 و 2) و دانش­آموز دیگری ضرب اعداد 1و 12. پس از اتمام این راه­حل اول به بچه­ها می­گوییم که گاهی وقت­ها برای پاسخ دادن به مسئله ای بیشتر از یک راه­حل وجود دارد همانطور که جواب­های شما با هم فرق دارد. احمد از یک روش دیگری استفاده کرد کسی میتونه بگه اون چجوری با این روش حل کرده؟ سپس یکی دیگر از دانش­اموزان را پای تابلو می­آوریم و میخواهیم این روش را توضیح دهد سپس معلم می­گوید روش دیگر حل مسئله الگوسازی است که احمد از آن استفاده کرده است. سپس خودمان توضیح بیشتری در مورد آن می­دهیم. طرح درس ریاضی چهارم ابتدایی درس ضرب و تقسیم فصل سوم برای راه­حل سوم نیز به همین شکل انجام می­دهیم. در مرحله چهارم نگاه به عقب برای بررسی درست بودن جواب و مراحل پیش رفته و اینکه به آن­ها تأکید کنیم پس از حل مسئله ها همیشه برگردیم و نگاهی به جواب خودمان بیاندازیم تا از جواب مطمئن باشیم. سپس برای سوال بعدی به دانش­آموزان می­گوییم که از هر روشی که می­خواهند آن را پاسخ دهند و دونفر از دانش­اموزان را آورده به همراه توضیح سوال را پاسخ دهند. در این سوال دانش­آموزان را آزاد بگذاریم از هر روشی که می­خواهند استفاده کنند در صورتی که درست باشد. برای سوال سوم از دانش­آموزان می­خواهیم تمام جواب­های ممکن را امتحان کنند وبنویسند و سپس آن­هایی که نیاز نداریم حذف می­کنیم. این سوال مقدمه ای برای سوال بعدی سوال چهار هست که در جلسه بعدی به آن پرداخته می­شود. برای تثبیت این مهارت حل مسأله و روش­های آن اعداد دیگری نیز به دانش­آموزان می­دهیم که پاسخ دهند.
ارائه محتوا

3

در حین تدریس از بچه­ها می­پرسیم که ضرب این اعداد چقد می­شود؟ کدام راه­حل استفاده کنیم؟ بهترین راه­حل از نظر شما کدام است؟
ارزشیابی مستمر

4

پس از پایان تدریس از دانش­آموزان می­خواهیم که هر آن­چه که یادت گرفتند را بگویند مثلا اینکه برای حل مسائل باید خوب اول آن را بخوانیم سپس راه حل مناسب را انتخاب کنیم و سپس آن را حل کرده و در آخر جواب را دوباره بررسی کنیم. و ممکن است که برای هر سوالی چندین راه حل وجود داشته باشد. طرح درس ریاضی چهارم ابتدایی درس ضرب و تقسیم فصل سوم در آخر معلم به این اشاره کند که هدف امروز از درس این بود که بیشتر ما آدم­ها در برخورد با مسائل و مشکلات زندگی­مان زود عصبانی یا ناراحت نشویم ودر برخورد با آن­ها عاقلانه رفتار کنیم اینکه ممکن هست با کمی تفکر و تأمل در آن نه تنها یک راه حل بلکه چندین جواب برای آن پیدا کنیم و همیشه نباید نظر دیگران را اشتباه فرض کنیم چرا که به اندازه هر آدمی راه حل وجود دارد و هر کسی از راه و وروش خود به مسئله نگاه می­کند و سعی کنیم به نظرات بقیه احترام بگذاریم و از طرفی نیز نباید تنها به یک جواب قانع باشیم همیشه سعی کنیم همه جنبه­های مختلف را در نظر بگیریم تا به بهترین پاسخ برسیم.
جمع­بندی و
نتیجه­گیری
3
می­توان سوالی مطرح کرد واز دانش­آموزان بخواهیم برای حل آن بگویند کدام روش بهتر است و سریع تر می­توان به جواب رسید مثلا تمام ضرب­هایی که حاصل آن 36 می­شود را بنویسید.
ارزشیابی پایانی
3

برای تعیین تکلیف نیز سوالاتی را مطرح کرده ودر خانه با تفکر بر آن بهترین روش را انتخاب کرده و پاسخ دهند مثلا ضرب­هایی که حاصل آن 50 شود و… . در آخر دلیل استفاده خود و چگونگی مراحل روش انتخاب خود را بنویسند.
تعیین تکلیف