طرح درس علوم چهارم ابتدایی بر اساس برنامه سند ملی درس سنگ ها این طرح درس شامل 10 صفحه ورد و قابل ویرایش می باشد. هدف این طرح درس، تربیت نسلی متفکر، عاقل، خلاق، مومن، خود باور، دانا و بصیر، متخلق وخود ساخته، تلاش گر و سالم، مفتخر به ایرانی بودن، توانا در تولید علم و فناوری است.

اهداف این طرح درس شامل آشنایی دانش­آموزان با اینکه سنگ­ها باهم تفاوت دارند و آشنایی با برخی از ویژگی­های سنگ­ها است. این طرح درس بر اساس اهداف تفضیلی، انتظارها از دانش آموز در این درس و عملیاتی که دانش آموزان در این درس باید انجام دهند، طراحی شده است. به عنوان مثال، انتظار از دانش آموز در این درس این است که بتواند سختی یا نرمی یک سنگ را به کمک یک سکه نشان دهد و ذرات تشکیل دهنده­ی یک سنگ را از نظر بزرگی و کوچکی به کمک یک ذره بین شناسایی کند.

مهارت های پیش از تدریس
طراحی آموزشی درسی بر اساس برنامه درسی ملی

مشخصات کلی
عنوان درس( علوم) موضوع درس (سنگ­ها. صفحه 42و 43) پایه : (چهارم) تاریخ اجرا
مدت اجرا (45 دقیقه) تعداد دانش آموزان (نفر) نام آموزگار( ) نام آموزشگاه ( )

هدف آرمانی یا غایی، خلیفه الهی و حیات طیبه ( تربیت نسلی متفکر، عاقل ، خلاق، مومن، خود باور، دانا و بصیر، متخلق وخود ساخته، تلاش گر و سالم، مفتخر به ایرانی بودن، توانا در تولید علم و فناوری)

اهداف درس:آشنایی دانش­آموزان با اینکه سنگ­ها باهم تفاوت دارند. آشنایی با برخی از ویژگی­های سنگ­ها.

اهداف حوزه های یادگیری بر اساس اهداف تفضیلی

عناصر
انتظارهاازدانشآموزدرایندرس
عرصه ها

خود
خلق
خدا
خلقت

علم
دانش­آموز بداند سنگها از نظر شکل واندازه وزبری ونرمی و ذرات تشکیل دهنده باهم تفاوت دارند.
دانشآموز برخی از ویژگی­های سنگها را نام ببرد.

عمل
دانش­آموز سختی یا نرمی یک سنگ را به کمک یک سکه نشان دهد.
دانش­آموز میتواند ذرات تشکیل دهنده­ی یک سنگرا از نظر بزرگی وکوچکی به کمک یک ذره بین شناسایی کند.

اخلاق
دانش آموز به ارزش تاریخی واهمیت سنگها پی می­برد.
دانش­آموز سعی میکند در مکان های باستانی وتاریخی به خوبی و با احتیاط از آثار مراقبت نماید.
دانش­آموز خدا را به خاطر آفرینش جالب سنگها شاکر است.

الگو و روش تدریس
الگوی ساخت گرایی(E5) ، پرسش وپاسخ.. سخنرانی.
البته بهترین روش برای تدریس این درس در صورت امکان گردش علمی است.)

وسایل آموزشی
سنگهای مختلف که توسط خود دانش اموزان جمع اوری می شود وبه کلاس آورده میشود. طرح درس علوم چهارم ابتدایی بر اساس برنامه سند ملی درس سنگ ها ( البته معلم هم باید تعدادی سنگ نامقاوم و شکننده به همراه خود به کلاس بیاورد).ذره بین. ماژیک. سکه

حوزه های تدریس
تاریخ

مهارت های ضمن تدریس
رفتار ورودی
معلم وارد کلاس می­شود.وپس از سلام و احوال پرسی ،حضور وغیاب،بررسی وضعیت کلاس از نظر فیزیکی و بررسی تکالیف توسط سرگروه ها کار خود را آغاز می کند.
زمان
(دقیقه)

3

اجرای سنجش آغازین
بچه ها تا به حال به شهرهای تاریخی مثل شوش، شیراز یا اصفهان سفر کردید؟
از اثار تاریخی این شهرها دیدن کردید؟
جنس این بناهای تاریخی بیشتر از چه چیزهایین؟
3

تعیین نقطه ی شروع تدریس
مرحله اول الگوی ساخت گرایی( درگیر کردن):
معلم از دانش­آموز می­خواهد تا سنگهایی را که به همراه خودشان آورده اند در سبد روی میز معلم بگذارند. سنگهایی را که خودش آورده نیز در لابه لای آن سنگها میگذارد. معلم تظاهر میکند که به صوت اتفاقی هنگام بلند کردن سبد سنگها، بد از دستش میفتد و سنگها روی زمین میریزند و تعدادی از آنها می­شکنند و خراش برمیدارند. معلم با کمک بچه ها سنگها را جمع میکند و از آنها میپرسد به نظر شما چرا بعضی از سنگها خراش برداشتند و شکستند ولی بعضی دیگر سالم ماندند؟
10

ارائه درس جدید
مرحله دوم الگوی ساخت گرایی( اکتشاف):
معلم سنگها را بین گروه ها تقسیم می­کند واز آنها میخواهد برای رسیدن به پاسخ سوالش فعالیت صفحه­ی 43 کتاب را انجام دهند.
معلم از بچه ها می خواهد که نتایج مشاهدات خودشان را به صورت گروهی ثبت کنند و رنگ هایی را که ­می­بینندبه ترتیب بنویسند.
مرحله سوم الگوی ساخت گرایی( توصیف):
از دانش آموزان می خواهیم نتایج مشاهدات خود را با دوستانشان به اشتراک بگذارند.

مرحله­ی چهارم الگوی ساخت گرایی ( بسط وگسترش):
در این مرحله معلم با ارائه توضیحات بیشتر، اطلاعات دانش آموزان را تکمیل می کند طرح درس علوم چهارم ابتدایی بر اساس برنامه سند ملی درس سنگ ها و به اصلاح بعضی از حدس وگمان های اشتباه آن ها می پردازد.در مورد اثر تاریخی تخت جمشید صحبت میکند. ودانش آموزان را به حفظ ونگه داری این آثار تاریخی تشویق وترغیب می­کند.
15

نتیجه گیری و خلاصه
بچه ها می اموزند که سنگها از نظر شکل ظاهری، میزان مقاومت، ذرات تشکیل دهنده و … باهم متفاوتند.
در ساخت بعضی از اثار باستانی از سنگها استفاده شده است. و این دلیل پایداری چندین هزار ساله­ی آنهاست.
5
مهارت های پس از تدریس
ارزشیابی تراکمی
هرچی که از درس امروزیاد گرفتید در 5 خط بنویسید.
5

تعیین تکلیف
میتونن برای زنگ هنرشون مجسمه های سنگی درست کنند.
در مورد آثار تاریخی که در انها سنگ به کار رفته یه تحقیق چندخطی بنویند وو یارند.
4

نام: درس: علوم پایه:چهارم موضوع:سنگ ها صفحه :44
آشایی دانش آموزان با سنگها

هدف کلی
آشنایی با چگونگی تغییر سنگ ها در مسیر رود
آشنایی با شکل های مختلف سنگ ( از نظر صافی و زبری )

اهداف جزئی
دانش آموز چگونگی تغییر سنگ ها را در مسیر رود بیان کند
حیطه شناختی
اهداف عملکردی

دانش آموز بتواند سنگ هایی را که در رود بوده اند از سایر سنگ ها تشخیص دهد.
دانش آموز بتواند درباره ی سنگ های صاف یک گزارش تهیه کند
حیطه ی مهارتی

دانش آموزان به شناخت سنگ ها علاقمند شوند.
نسبت به تغییر پذیری سنگ ها کنجکاو شوند.
حیطه ی نگرشی

قصه گویی
روش تدریس
الگوی تدریس
سنگ های مقوایی یا واقعی_ کتاب درسی
ابزار و وسایل

دانش آموزان به صورت گروهی در کلاس می نشینند.
چیدمان کلاس

سلام و احوالپرسی، حضور و غیاب، بررسی سلامت جسمی و روحی دانش آموزان، بررسی تکلیف جلسه ی قبل،
آمادگی
فعالیت های مقدماتی
ورودی: با توجه به درس جلسه ی قبل، چند نمونه سنگ را در اختیار دانش آموزان قرار می دهیم و از آن ها می خواهیم سنگ ها را از لحاظ نریم، زبی و سایر خصوصیات با هم مقایسه کنند.
ارزشیابی آغازین

تشخیصی: از دانش آموزان می پرسیم در خانه یا کوچه و خیابان سنگ ها را دیده اید؟ سنگ هایی که دیده اید به چه شکل هایی هستند و چه رنگ هایی؟

سنگ های مقوایی را نشان بچه ها می دهم و می گویم : امروز قرار است یک قصه در مورد این سنگ ها تعریف کنیم. دوست دارین بشنوین؟
انگیزه سازی
با مقوا سه نوع سنگ مانند شکل های کتاب درست می کنم و بوسیله ی چوب، نی یا … برای آن ها پایه قرار می دهم تا بتوانم در حین اجرای نمایش آن ها را در دست گرفته تکان دهم. ( از سنگ های واقعی هم می توان استفاده کرد). شروع به قصه گویی می کنم. یکی بود یکی نبود توی یه روستای سبز و قشنگ سنگ ها با هم به خوبی و خوشی زندگی می کردند. توی این روستا چندتا سنگشیطون بودن که با همدیگه دوست بودند. این دوستان یه روز از پدر مادراشون اجازه گرفتن که با همدیگه برن شنا. اونا رفتن کنار دریاچه و تصمیم گرفتن از روستای خودشون شنا کنن و برن تا برسن به روستای پایین کوه. پس همشون با هم پریدن تو آب. همینجوری شنا کردن و داشتن میومدن پایین که یدفعه دیدن انگار یه اتفاقایی داره میوفته. ظاهرشون داشت عوض می شد. وسط دریا که رسیدن این شکلی شدن( سنگ های شماره 2 را نشان می دهم). سنگ های قصه ی ما همینجوری شنا کردنو شنا کردن و تغییر می کردن تا رسیدن به روستای پایینی. وقتی از آب اومدن بیرون دیدن که خیلی عوض شدن. دوست دارین بدونین چه شکلی شدن؟ ( سنگ های شماره 3 را به بچه ها نشان می دهم.) بچه ها به نظرتون چه اتفاقی برای سنگ های قصه ی ما افتاده؟ تو گروه هاتون با هم مشورت کنین بعد جواب رو به من بگین.
پس از شنیدن جواب ها، برای آن ها توضیح می دهیم که رود سنگ ها را به حرکت در می آورد و شکل و اندازه ی آن ها را تغییر می دهد. ذرات هرچقدر بیشتر حمل شودند ریزتر و گردتر می شوند. پس از ارائه توضیحات تکمیلی از آن ها می خواهیم کتابهایشان را باز کرده و فکر کنید را به صورت گروهی حل نمایند.
ارائه محتوا
سوالاتی که بعد از قصه گویی از بچه ها می پرسیم.
ارزشیابی مستمر

برای دانش آموزان توضیح می دهیم که سنگ ها بر اثر غلطیدن در آب و ساییده شدن صاف می شوند. چه کسی این سنگ ها را بوجود آورده است؟
و به این نتیجه می رسیم که خداوند که خالق تمامی زیبایی هاست این سنگ ها را بوجود آورده است که از نعمت هایی هستند که ما از آن ها بهره می بریم.
جمع بندی و نتیجه گیری

از بچه ها می پرسیم سنگ ها در مسیر حرکت خود چگونه تغییر می کنند؟
ارزشیابی پایانی
از دانش آموزان می خواهم در مورد سنگ های صاف یک گزارش تهیه کرده به کلاس ارائه دهند.
تعیین تکلیف

نام دانشجو: نام درس: علوم موضوع: مراقبت از زمین
پایه : چهارم ابتدایی صفحه: 48 زمان: 45 دقیقه
هدف کلی
آشنایی دانش آموزان با چگونگی مراقبت از سیاره زمین
اهداف جزیی
1- آشنایی با اهمیت آب و هوا و خاک
2- آشنایی راه های آلوده شدن آب و خاک و هوا
3- ارائه راه کارهایی برای مراقبت از آب و خاک و هوا
روش تدریس
سخنرانی/ پرسش و پاسخ/ نمایشی
رسانه های آموزشی
عکس / تابلو/ کارت
برقراری ارتباط و فعالیت های مقدماتی
سلام و احوال پرسی
حضور و غیاب
چسباندن تصاویر روی تابلو کلاس
خواندن یک حدیث یا پیام بهداشتی توسط یکی از دانش آموزان کلاس
ارزشیابی تشخیصی
پرسیدن سوالاتی از مبحث قبل.
ارائه ی محتوای درس جدید
روی تابلو تصاویری درباره آلودگی سیاره زمین( آب و هوا و خاک) می چسبانیم و از دانش آموزان می خواهیم تا دقایقی به این تصاویر نگاه کنند و درباره ی آنها فکر کنند. سپس چشمان خود را ببندند و تصور کنند که در چنین محیط آلوده ای زندگی می کنند!!
سپس از انها می خواهم تا چشمان خود را باز کنند و احساس خود را بیان کنند.
بعد از شنیدن صحبت های دانش آموزان از آنها می پرسم : آیا در این شرایط گیاهان، جانوران و انسانها می توانند زندگی کنند؟ اگر همه جای زمین مانند تصاویر روی تابلو کثیف، زشت و آلوده شود چه اتفاقی برای موجوداتی که روی زمین زندگی می کنند می افتد؟ این آلودگی چه آسیب هایی را به دنبال دارد؟
ممکن است که بچه ها بگویند که این شرایط سبب بیماری انسانها و از بین رفتن گیاهان و جانوران می شود.
سپس خودم توضیحات تکمیلی را ارائه می دهم و می گویم که وقتی که آبها الوده شوند گیاهان و جانورانی که در اب زندگی می کنند یا دچار بیماری می شوند یا از بین می روند و چون جانوران ابزی مثل ماهی و میگو از منابع غذایی انسانها هستند پس آلودگی ابها باعث می شود طرح درس علوم چهارم ابتدایی بر اساس برنامه سند ملی درس سنگ ها که منابع غذایی انسانها از بین برود و انها با کمبود غذا مواجه می شوند. همچنین الودگی هوا سبب می شود که انسانها به بیماری های تنفسی مثل آسم مبتلا شوند و با توجه به اینکه منبع اصلی تامین غذای انسانها خاک می باشد الودگی خاکها و محیط زیست خسارات فراوانی را به انسانها وارد می کند. پس الودگی آب و هوا و خاک در نهایت آسیبش به انسان می رسد و مشکلات زیادی را برای او ایجاد می کند.
بچه ها بنظر شما چه کارهایی باعث الودگی اب و هوا و زمین می شود؟
بچه ها نظرات خود را می گویند.
آفرین، درست است. دود حاصل از ماشین ها، آتش سوزی ها، سیگار و … سبب الوده شدن هوا می شود همچنین ورود فاضلاب های خانه ها و کارخانه ها به رودخانه ها و دریاها سبب الودگی ابها می شود. زمین و فضای سبز نیز به دلیل اینکه انسانها زباله های خود را در محیط رها می کنند، آلوده می شود.
حالا که به اهمیت اب و هوا و خاک پی بردیم، بنظر شما برای حفظ محیط زیست و مراقبت از سیاره زمین و منابع ان چه کارهایی می توانیم انجام دهیم؟!
از بچه ها می خواهم تا با همگروهی های خود مشورت کنند و نتایج به دست آمده را روی کارت های نتیجه گیری که از قبل در اختیار گروه ها قرار داده شده است، بنویسند. سرکروه هر گروه آن را با صدای بلند برای کلاس بخواند.
جمع بندی و ارزشیابی پایانی
از دانش آموزان سوالات زیر را می پرسم:
1- آب و هوا و خاک از چه راه هایی آلوده می شوند؟
2- اگر از زمین و محیط زیست مراقبت نکنیم چه اتفاقی می افتد؟
تعیین تکلیف
با کمک همگروهی های خود یک روزنامه دیواری با موضوع نگهبانان زمین تهیه کنند و به کلاس بیاورند.